Τι αλλάζει στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές – Οι πρώτες αντιδράσεις

Δευτέρα, 28 Απριλίου, 2025

Οι αλλαγές που φέρνει η κυβέρνηση στον εκλογικό νόμο για την Αυτοδιοίκηση – Τι δηλώνουν στο Βήμα Κωνσταντέλλος και Δούκας

Το σχέδιο που «εξυφαίνει» η κυβέρνηση εδώ και καιρό για την αλλαγή του εκλογικού νόμου στην Αυτοδιοίκηση (Περιφέρειες και Δήμοι) – ή εν αρχή στην Αυτοδιοίκηση, όπως πολλοί μπορεί να σκέφτονται – επιβεβαίωσε χθες, Παρασκευή (25/4), ο Υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ και κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης. Ουσιαστικά επισημοποίησε τις σκέψεις που είχε «εκμυστηρευθεί» στους Δημάρχους της χώρας, τον Νοέμβριο του 2024, στο συνέδριο του κεντρικού συνδικαλιστικού οργάνου τους, στη Ρόδο, ο αρμόδιος Υπουργός Εσωτερικών, Θοδωρής Λιβάνιος. 

Ότι δηλαδή οι δημοτικές και οι περιφερειακές εκλογές θα ολοκληρώνονται κατά τον πρώτο γύρο και δεν θα γίνονται επαναληπτικές. Η κυβέρνηση προκρίνει δύο λόγους γι’ αυτή της την απόφαση: το κόστος, αλλά και την μεγάλη αποχή που επικράτησε την δεύτερη Κυριακή των τελευταίων αυτοδιοικητικών εκλογών (έφθασε το 75% στην Αθήνα), τέτοια που στέρησε από το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας αρκετούς Δήμους, παρότι οι υποψήφιοι που κατέβαιναν με το χρίσμα της κυβερνητικής παράταξης προηγούνταν κατά την πρώτη εκλογική αναμέτρηση.

Έτσι, χθες ο κ. Μαρινάκης ανακοίνωσε ότι έρχεται νομοσχέδιο, το οποίο διευκρίνισε ότι δεν αφορά στο ελάχιστο τις εθνικές εκλογές. Μαζί όμως με το νομοσχέδιο, φαίνεται ότι έρχονται και αντιδράσεις από Δημάρχους, οι οποίοι θεωρούν αφενός ότι οι ανάγκες των Δήμων είναι μεγάλες και διαφορετικές, αφετέρου ότι το εκλογικό σύστημα που προτείνει η κυβέρνηση δεν έχει δοκιμαστεί. Όπως και να ‘χει, το ζήτημα αυτό αναμένεται να συζητηθεί εκτενώς τη Δευτέρα (28/4) στην κοινή συνεδρίαση ΚΕΔΕ (Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος) και ΕΝΠΕ (Ένωση Περιφερειών Ελλάδος), παρουσία της ηγεσίας του Υπουργείου Εσωτερικών.

Στόχος η αυτοδυναμία

Ειδικότερα, ο κ. Μαρινάκης, μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό «Παραπολιτικά 90,1» ανέφερε ότι οι αυτοδιοικητικές εκλογές θα διενεργούνται σε έναν γύρο. Σημείωσε, πως θα υπάρχει δυνατότητα για δεύτερη επιλογή ώστε να μην προσέρχονται οι πολίτες δεύτερη φορά στις κάλπες, και ξεκαθάρισε ότι «δεν τίθεται θέμα αλλαγής εκλογικού νόμου για τις εθνικές εκλογές. Στόχος είναι η αυτοδυναμία δεν πιστεύουμε σε κυβερνήσεις συνεργασίας».

Πριν το Καλοκαίρι στο δρόμο για τη Βουλή

Σύμφωνα με πληροφορίες, το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών αναμένεται να πάει προς ψήφιση στη Βουλή πριν από το Καλοκαίρι.

Προβλέπει την εκλογή από την πρώτη Κυριακή Δημάρχων και Περιφερειαρχών. Το επικρατέστερο όριο εκλογής θα είναι το 42%, με εναλλακτικές λύσεις το 43% και το 50%.

Με τη νέα διαδικασία, ο πολίτης θα ψηφίζει όπως μέχρι σήμερα, επιλέγοντας το ψηφοδέλτιο της αρεσκείας του στο οποίο θα σταυρώνει τους δημοτικούς ή περιφερειακούς συμβούλους του συνδυασμού. Παράλληλα, θα μπορεί να σταυρώσει, εφόσον το επιθυμεί, στο κάτω μέρος του ψηφοδελτίου, και έναν από τους λοιπούς συνδυασμούς ως εναλλακτική ψήφο. Έτσι, στην περίπτωση που ένας συνδυασμός δεν καταφέρει να φτάσει το ποσοστό εκλογής, το πρόβλημα θα λύνεται επιτόπου, αφού θα διεξάγεται παράλληλα και ο δεύτερος γύρος των εκλογών.

Όπως είχε εξηγήσει ο κ. Λιβάνιος, τον περασμένο Νοέμβριο μιλώντας στο συνέδριο της ΚΕΔΕ, με το νέο σύστημα δίδεται η δυνατότητα στον εκλογέα να κάνει και δεύτερη επιλογή για δημοτικό ή περιφερειακό συνδυασμό. Θα καταμετρώνται οι ψήφοι της πρώτης επιλογής. Εάν δεν φθάνει στο ποσοστό εκλογής, τότε από τους λοιπούς συνδυασμούς, και συγκεκριμένα από τον τρίτο συνδυασμό και κάτω, θα καταμετρώνται οι δεύτερες επιλογές που έχουν κάνει οι ψηφοφόροι. Εφόσον οι δεύτερες επιλογές των ψηφοφόρων ανήκουν σε έναν από τους δύο πρώτους συνδυασμούς, προστίθενται σε αυτούς και όποιος έχει τις περισσότερες ψήφους, είναι ο νικητής της εκλογικής αναμέτρησης. Κατ’ αυτόν τον τρόπο – είχε πει ο Υπουργός Εσωτερικών – «τελειώνουν τα “παζάρια” 1ου και 2ου γύρου που δεν αξίζουν στην Αυτοδιοίκηση».

Οι πρώτες αντιδράσεις

Οι «κυοφορούμενες» αλλαγές στον νόμο για την εκλογή των αιρετών σε Δήμους και Περιφέρειες έχουν προκαλέσει την αντίδραση Δημάρχων.

«Το θέμα δεν έχει συζητηθεί σε επίπεδο Επιτροπών. Για να έρθει οποιοδήποτε νέο εκλογικό σύστημα, πρέπει να ισχύουν δύο προϋποθέσεις: ότι το υπάρχον δεν είναι καλό σύστημα και ότι το νέο είναι δοκιμασμένο, ασφαλές και διευκολύνει την εκλογική διαδικασία. Αναγκαιότητα αλλαγής του υφιστάμενου συστήματος δεν υπάρχει, διότι αυτό που έχουμε λειτουργεί καλά», δηλώνει προς Το Βήμα, ο α’ αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ, Δήμαρχος Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης, Γρηγόρης Κωνσταντέλλος. Σημειώνει δε, ότι το νέο σύστημα που προτείνεται «… δεν έχει εφαρμοστεί κάπου αλλού ολοκληρωμένα».

Η Αυτοδιοίκηση θέλει πόρους και κύρος

Σύμφωνα με τον κ. Κωνσταντέλλο, η Αυτοδιοίκηση θέλει πόρους, αρμοδιότητες και κύρος, και όχι εκλογικούς νόμους τη στιγμή που δεν είναι αναγκαίοι. «Ας επικεντρωθούμε να φτιάξουμε ένα Κώδικα για μία πραγματική μεταρρύθμιση που αποτελεί μέλημα για την Αυτοδιοίκηση και χρυσή ευκαιρία για όλους μας», πρόσθεσε.

Δούκας: Η κυβέρνηση μεθοδεύει εκλογικό νόμο-Φρανκενστάιν

Νόμο – Φρανκενστάιν, που καταργεί την δημοκρατική νομιμοποίηση των αιρετών της Αυτοδιοίκησης, χαρακτήρισε τον νέο εκλογικό νόμο ο Δήμαρχος Αθηναίων, Χάρης Δούκας.

Συγκεκριμένα δήλωσε: «Η Κυβέρνηση μεθοδεύει έναν εκλογικό νόμο-Φρανκενστάιν για την Αυτοδιοίκηση, που καταργεί την δημοκρατική νομιμοποίηση των αιρετών της. Επιχειρεί με τις παρεμβάσεις της να διασφαλίσει ότι το παράδειγμα της Αθήνας του 2023, δεν θα ξανασυμβεί. Τα όσα ισχυρίζεται περί ταλαιπωρίας των πολιτών για την κατάργηση του δεύτερου γύρου, προκειμένου να επιλέξουν τους Δημάρχους τους, είναι προσβολή για την Δημοκρατία».

TO BHMA