Πώς ξεκίνησε ο πόλεμος Τραμπ-Χάρβαρντ; Οι αιτίες, οι επιπτώσεις και το παρασκήνιο

  Μεγάλη Τετάρτη, 16 Απριλίου, 2025

Ο Τραμπ πάγωσε επιχορήγηση 2,2 δισ. δολάρια στο Χάρβαρντ γιατί δεν συμμορφώθηκε με τις απαιτήσεις του - Ποια άλλα πανεπιστήμια βρίσκονται στο στόχαστρο

Το Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ αποφάσισε να αντισταθεί στις απαιτήσεις της κυβέρνησης Τραμπ όσον αφορά την αλλαγή στη διοικητική του δομή λόγω ανησυχιών για αντισημιτισμό στην πανεπιστημιούπολη, υποστηρίζοντας ότι η κυβέρνηση υπερβαίνει την εξουσία της.

Σε αντίποινα, λίγες ώρες αργότερα, η κυβέρνηση ανακοίνωσε το πάγωμα επιχορηγήσεων ύψους 2,26 δισ. δολαρίων προς το πανεπιστήμιο.

Η εξέλιξη αυτή κλιμακώνει τη σύγκρουση ανάμεσα στο πιο διακεκριμένο πανεπιστήμιο της χώρας και την ομοσπονδιακή κυβέρνηση, η οποία είχε ήδη απειλήσει με την αναστολή σχεδόν 9 δισ. δολαρίων σε επιχορηγήσεις και συμβάσεις προς το Χάρβαρντ και τα συνεργαζόμενα νοσοκομεία του.

«Το Πανεπιστήμιο δεν πρόκειται να παραδώσει την ανεξαρτησία του ή να παραιτηθεί από τα συνταγματικά του δικαιώματα», ανέφερε ο πρύτανής του, Άλαν Γκάρμπερ, σε επιστολή προς την πανεπιστημιακή κοινότητα.

Η κυβέρνηση Τραμπ, απαντώντας τη Δευτέρα, δήλωσε ότι η στάση του Χάρβαρντ «ενισχύει τη νοοτροπία προνομίων που διατρέχει τα πιο φημισμένα πανεπιστήμια και κολλέγια της χώρας—ότι η ομοσπονδιακή χρηματοδότηση δεν συνεπάγεται υποχρέωση τήρησης των νόμων περί πολιτικών δικαιωμάτων.»

Η αντίσταση του Χάρβαρντ απέναντι στις κυβερνητικές απαιτήσεις είναι η πιο ηχηρή αντίδραση που έχει υπάρξει από τότε που ξεκίνησε η πίεση προς τα πανεπιστήμια στις αρχές του έτους.

Τι ζητά η ομάδα Τραμπ;

Η ειδική ομάδα της κυβέρνησης Τραμπ για τον αντισημιτισμό απέστειλε νωρίτερα αυτόν τον μήνα επιστολή στο Χάρβαρντ ζητώντας την εφαρμογή εννέα μέτρων, που «θεωρούμε αναγκαία για να συνεχιστεί η χρηματοδότηση του Πανεπιστημίου από την κυβέρνηση των ΗΠΑ».

Οι περισσότερες από τις απαιτήσεις αφορούν τον τρόπο λειτουργίας του πανεπιστημίου. Η κυβέρνηση ζητά γενική απαγόρευση μάσκας, αλλαγές στη διοίκηση, την ηγεσία και τη διαδικασία εισαγωγής φοιτητών, καθώς και τον τερματισμό των προγραμμάτων ποικιλομορφίας, ισότητας και ένταξης (DEI).

Αξιοσημείωτο είναι ότι η κυβέρνηση επιδιώκει επίσης να παρέμβει και στην εκπαιδευτική διαδικασία, απαιτώντας «απαραίτητες αλλαγές» για την αντιμετώπιση προκαταλήψεων, τη βελτίωση της ιδεολογικής ποικιλομορφίας και την καταπολέμηση της «ιδεολογικής κυριαρχίας», η οποία, κατά την επιστολή της ομάδας, υποδαυλίζει τον αντισημιτικό εκφοβισμό.

Τι απάντησε το Χάρβαρντ;

Σε επιστολή τους προς την ομάδα εργασίας τη Δευτέρα, οι νομικοί εκπρόσωποι του πανεπιστημίου ανέφεραν: «Το Χάρβαρντ έχει προβεί, και θα συνεχίσει να προβαίνει, σε ουσιαστικές και διαρκείς δομικές, πολιτικές και προγραμματικές αλλαγές ώστε να διασφαλίσει ένα φιλόξενο και υποστηρικτικό μαθησιακό περιβάλλον».

Ωστόσο, οι απαιτήσεις της κυβέρνησης «παραβιάζουν την Πρώτη Τροπολογία» και υπερβαίνουν τις νομικές εξουσίες που της παρέχει.

Ο Γκάρμπερ σημείωσε ότι τα αιτήματα της ομάδας εργασίας αποτελούν κυρίως «άμεση κυβερνητική ρύθμιση των ‘πνευματικών λειτουργιών’ στο Χάρβαρντ». Περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, απαίτηση για έλεγχο των απόψεων φοιτητών, καθηγητών και διοικητικού προσωπικού.

Πώς εξασφαλίζει ρευστότητα το Χάρβαρντ;

Το Χάρβαρντ είναι ένα από τα αρκετά πανεπιστήμια που έχουν βρεθεί στο στόχαστρο της κυβέρνησης Τραμπ, η οποία χρησιμοποιεί την απειλή διακοπής της κρατικής χρηματοδότησης ως μέσο πίεσης για την επιβολή αλλαγών στα κορυφαία ιδρύματα της ανώτατης εκπαίδευσης.

Αυτόν τον μήνα, το Χάρβαρντ εξέδωσε ομόλογα ύψους 750 εκατ. δολαρίων προκειμένου να διασφαλίσει ρευστότητα σε περίπτωση που δεν υπάρξει συμφωνία με την κυβέρνηση.

Το Πανεπιστήμιο Κολούμπια ενέδωσε στις κυβερνητικές απαιτήσεις τον περασμένο μήνα σε μια προσπάθεια να ανακτήσει επιχορηγήσεις ύψους 400 εκατ. δολαρίων, αν και οι συνομιλίες συνεχίζονται και η επιστροφή των κονδυλίων δεν είναι ακόμη βέβαιη.

Ποια Πανεπιστήμια βρίσκονται στο στόχαστρο του Τραμπ;

Άλλα πανεπιστήμια που έχουν υποστεί πάγωμα ή επανεξέταση χρηματοδοτήσεων περιλαμβάνουν τα Brown, Princeton, Northwestern και Cornell. Ορισμένα από αυτά ενημερώθηκαν για τις ενέργειες εναντίον τους πρώτα μέσω των ΜΜΕ.

Το Χάρβαρντ εκπροσωπείται από δύο δικηγόρους που έχουν σχέσεις με τον Ντόναλντ Τραμπ: τον William Burck του γραφείου Quinn Emanuel Urquhart & Sullivan, ο οποίος έχει εκπροσωπήσει επιχειρηματικά συμφέροντα του Τραμπ, και τον Robert Hur, εταίρο στην King & Spalding και πρώην ομοσπονδιακό εισαγγελέα υπό την κυβέρνηση Τραμπ.

Οι νομικές κινήσεις του Πανεπιστημίου

Την Παρασκευή, το παράρτημα του Χάρβαρντ της Αμερικανικής Ένωσης Πανεπιστημιακών Καθηγητών (AAUP) κατέθεσε αγωγή κατά της κυβέρνησης Τραμπ σε ομοσπονδιακό δικαστήριο, κατηγορώντας την ότι χρησιμοποιεί τους νόμους περί πολιτικών δικαιωμάτων για να υπονομεύσει την ακαδημαϊκή ελευθερία και την ελευθερία του λόγου. Παρόμοια αγωγή έχει κατατεθεί και για τις περικοπές στη χρηματοδότηση του Κολούμπια.

Οι αγωγές υποστηρίζουν ότι η κυβέρνηση παρακάμπτει τη συνήθη διαδικασία αντιμετώπισης ζητημάτων αντισημιτισμού ή άλλων παραβιάσεων πολιτικών δικαιωμάτων στα πανεπιστήμια, η οποία περιλαμβάνει έρευνα υπό τον Τίτλο VI του Νόμου περί Πολιτικών Δικαιωμάτων, έκδοση πορισμάτων και κατόπιν αναζήτηση εθελοντικής επίλυσης. Παραδοσιακά, η διακοπή κρατικής χρηματοδότησης είναι σπάνια σε τέτοιες περιπτώσεις.

Οι ενέργειες της κυβέρνησης, σύμφωνα με την αγωγή των καθηγητών, «επιδιώκουν απροκάλυπτα να επιβάλουν στο Χάρβαρντ πολιτικές απόψεις και προτιμήσεις της κυβέρνησης Τραμπ».

Καθ’ όλη τη διάρκεια του περασμένου έτους, φιλοπαλαιστινιακές διαδηλώσεις προκάλεσαν ένταση σε πανεπιστήμια ανά τις ΗΠΑ, καθώς φοιτητές, καθηγητές και εξωπανεπιστημιακοί συμμετέχοντες διαμαρτύρονταν για τον πόλεμο Ισραήλ–Χαμάς. Πολλές από αυτές τις διαμαρτυρίες κατέληξαν σε επεισόδια.

Στην επιστολή προς την ομάδα εργασίας τη Δευτέρα, οι νομικοί εκπρόσωποι του πανεπιστημίου ανέφεραν ότι το Χάρβαρντ έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο τους τελευταίους 15 μήνες για την αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων, επιβάλλοντας ουσιαστικές κυρώσεις σε όσους παραβιάζουν την πολιτική του πανεπιστημίου, προωθώντας, παράλληλα, την ιδεολογική ποικιλομορφία.
«Ως αποτέλεσμα, το Χάρβαρντ είναι σήμερα σε τελείως διαφορετική κατάσταση σε σχέση με πριν από έναν χρόνο», σημείωσε το πανεπιστήμιο.

TO BHMA