ΗΠΑ – Κίνα: Τι περιλαμβάνει η εμπορική συμφωνία Τραμπ – Σι

Παρασκευή, 31 Οκτωβρίου, 2025

Βασίλης Νάνης

Τραμπ: «Θα έχουμε συμφωνία με την Κίνα» – Προς ιστορική στροφή;

Στην αποκλιμάκωση του εμπορικού πολέμου ΗΠΑ - Κίνας φαίνεται πως οδηγεί η συμφωνία μεταξύ Ντόναλντ Τραμπ και Σι Τζινπίνγκ. Τι περιλαμβάνει και πως επηρεάζονται οι δυο οικονομίες.

Μέτρα για την αποκλιμάκωση του εμπορικού πολέμου μεταξύ των χωρών τους έλαβαν σήμερα ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ και ο Κινέζος ομόλογός του, Σι Τζινπίνγκ.

Συγκεκριμένα, ο πρόεδρος Τραμπ προχώρησε σε ορισμένες μειώσεις δασμών εκ μέρους των ΗΠΑ, ενώ η Κίνα απάντησε με παύση των περιορισμών που είχε επιβάλει για το εμπόριο σπάνιων γαιών και μαγνητών αλλά και με επανέναρξη των αγορών, εκ μέρους της, αμερικανικής σόγιας.

Η συμφωνία φαίνεται πως αποτρέπει την απειλή του Τραμπ για δασμό 100% στα κινεζικά προϊόντα και παρατείνει την εύθραυστη εμπορική εκεχειρία μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου για περίπου ένα χρόνο.

Ποια είναι όμως τα βασικά σημεία της συμφωνίας;

Η μείωση δασμών στα κινεζικά προϊόντα που σχετίζονται με τη φεντανύλη

Οι ΗΠΑ θα μειώσουν κατά το ήμισυ τον τρέχοντα δασμό 20% που επέβαλε ο Ντόναλντ Τραμπ σε κινεζικά προϊόντα, τα οποία σχετίζονται με τις προμήθειες οπιοειδών χημικών ουσιών, όπως η φαιντανύλη, που προέρχονται από την Κίνα. Η μείωση στο 10% των δασμών που επιβλήθηκαν για πρώτη φορά τον Φεβρουάριο θα μειώσει τον συνολικό δασμολογικό συντελεστή των ΗΠΑ στις κινεζικές εισαγωγές σε περίπου 47% από 57% που βρίσκεται σήμερα, σύμφωνα με αξιωματούχους της κυβέρνησης Τραμπ.

Ο δασμολογικός συντελεστής 47% είναι χαμηλότερος από τους δασμούς 50% που εφαρμόζουν οι ΗΠΑ, επί προεδρίας Τραμπ, σε προϊόντα από την Ινδία και τη Βραζιλία, αφού επέβαλε σε αυτές τις χώρες επιπλέον τιμωρητικούς δασμούς για πολιτικούς λόγους. Την ίδια ώρα, ο Καναδάς, ο μεγαλύτερος αγοραστής αμερικανικών εξαγωγών, θα αντιμετωπίσει δασμούς 35% σε προϊόντα που δεν συγκαταλέγονται στη νέα βορειοαμερικανική εμπορική συμφωνία, εάν ο Τραμπ υλοποιήσει την απειλή του για επιπλέον δασμό 10% στις εισαγωγές από τον Καναδά.

Η παύση στους ελέγχους εξαγωγών σπάνιων γαιών της Κίνας

Από την πλευρά της, η Κίνα συμφώνησε να αναστείλει για ένα έτος τους ελέγχους εξαγωγών για τα ορυκτά και τους μαγνήτες σπάνιων γαιών, τα οποία έχουν ζωτικό ρόλο στην κατασκευή αυτοκινήτων, αεροπλάνων και όπλων και έχουν γίνει το πιο ισχυρό εμπορικό εργαλείο μόχλευσης του Πεκίνου στον εμπορικό του πόλεμο με την Ουάσινγκτον. Οι νέοι παγκόσμιοι έλεγχοι θα απαιτούσαν άδειες εξαγωγής για προϊόντα τα οποία περιέχουν έστω και ίχνη στοιχείων από μια ιδιαίτερα διευρυμένης λίστας και στόχευαν στην αποτροπή της χρήσης τους σε στρατιωτικά προϊόντα.

Ωστόσο, η κινεζική απόφαση δεν επηρεάζει τους πιο περιορισμένους ελέγχους που τέθηκαν σε εφαρμογή τον Απρίλιο σε απάντηση στους δασμούς της «Ημέρας Απελευθέρωσης» του Τραμπ, επιτρέποντας στο Πεκίνο να διατηρήσει κάποιο έλεγχο και δυνατότητα μόχλευσης στον συγκεκριμένο τομέα. Οι μακροχρόνιες διαπραγματεύσεις ΗΠΑ-Κίνας, άλλωστε, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, καθόρισαν τις διαδικασίες ελέγχου και αποστολής σπάνιων γαιών με στόχο τη διατήρηση της ροής των μετάλλων που παράγονται στην Κίνα, με τις διαδικασίες αυτές να έχουν παραταθεί.

Η αναστολή της παύσης εξαγωγών από τις ΗΠΑ

Οι ΗΠΑ συμφώνησαν επίσης να αναστείλουν για ένα έτος μια εκτεταμένη μαύρη λίστα που συνέταξε το Υπουργείου Εμπορίου με κινεζικές εταιρείες στις οποίες απαγορεύεται η αγορά αμερικανικών προϊόντων υψηλής τεχνολογίας,  μια κίνηση που στόχο είχε σε μεγάλο βαθμό την απαγόρευση της χρήσης θυγατρικών και άλλων συνδεδεμένων εταιρειών για την παράκαμψη των ελέγχων.

Ουσιαστικά μιλάμε για εταιρείες που ανήκουν σε ποσοστό άνω του 50% σε εταιρείες που βρίσκονται ήδη στη λίστα, γεγονός που θα μεγέθυνε ακόμα περισσότερο τον αντίκτυπο στην κινεζική οικονομία, απαγορεύοντας τις εξαγωγές των ΗΠΑ σε χιλιάδες ακόμη κινεζικές εταιρείες.

Η δέσμευση της Κίνας για αγορά αμερικανικής σόγιας

Επιπλέον, ο Υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ ​​Μπέσεντ, δήλωσε ότι η Κίνα συμφώνησε να αγοράσει 12 εκατομμύρια τόνους αμερικανικής σόγιας κατά το τρέχον εμπορικό έτος, έως τον Ιανουάριο, και δεσμεύτηκε να αγοράσει 25 εκατομμύρια τόνους σε καθένα από τα επόμενα τρία χρόνια.

Υπενθυμίζεται ότι η Κίνα είχε σταματήσει σε μεγάλο βαθμό να αγοράζει αμερικανική σόγια τους τελευταίους μήνες, χωρίς να αγοράσει μάλιστα ούτε έναν τόνο τον Σεπτέμβριο, αφού προμηθεύτηκε όλους τους κόκκους της από τη Βραζιλία και την Αργεντινή. Αυτή η κίνηση δημιούργησε νέο πλεονέκτημα για το Πεκίνο στις διαπραγματεύσεις, προσθέτοντας οικονομική ζημία στους Αμερικανούς αγρότες, ένα από τα βασικά εκλογικά κοινά του Ντόναλντ Τραμπ.

Ωστόσο, οι δεσμεύσεις για τη σόγια θα επαναφέρουν την Κίνα στα προηγούμενα επίπεδα αγορών της από τις ΗΠΑ, ανέφεραν οι αναλυτές. Το 2024, οι ΗΠΑ εξήγαγαν σχεδόν 27 εκατομμύρια τόνους σόγιας στην Κίνα. Η Κίνα υποσχέθηκε να επεκτείνει σημαντικά τις αγορές σόγιας στην εμπορική συμφωνία «Φάση Ένα» με τον Τραμπ, η οποία σταμάτησε τον εμπορικό πόλεμο το 2020, αλλά δεν πέτυχε ποτέ τους στόχους αυτούς, καθώς ξέσπασε η πανδημία COVID-19.

Η παύση των νέων λιμενικών τελών από την κυβέρνηση Τραμπ

Τέλος, η κυβέρνηση Τραμπ συμφώνησε να αναστείλει για ένα έτος τα νέα λιμενικά τέλη για τα πλοία κινεζικής κατασκευής, ιδιοκτησίας και σημαίας, τα οποία αυξάνουν κατά εκατομμύρια δολάρια σε κόστος σε κάθε ταξίδι προς τα λιμάνια των ΗΠΑ.

Τα τέλη, που αποσκοπούν στην καταπολέμηση της παγκόσμιας κυριαρχίας της Κίνας στη ναυπηγική βιομηχανία, τις θαλάσσιες μεταφορές και την εφοδιαστική αλυσίδα και παράλληλα, στην αναβίωση της εμπορικής ναυπηγικής βιομηχανίας των ΗΠΑ, τέθηκαν σε ισχύ στις 14 Οκτωβρίου, μαζί με δασμούς 100% σε γερανούς πλοίων-ξηρών κινεζικής κατασκευής.

Τα λιμενικά τέλη έχουν διαταράξει τις ροές φορτίου, αυξάνοντας τους ναύλους των εμπορευματοκιβωτίων, καθώς οι φορτωτές επιδιώκουν να αποφύγουν τα πλοία που συνδέονται με την Κίνα. Η Κίνα έχει επιβάλει τα δικά της τέλη σε πλοία που συνδέονται με τις ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων εκείνων από παγκόσμιους φορτωτές με 25% ιδιοκτησία στις ΗΠΑ.

TO BHMA