Γιατί ο Τραμπ μετονόμασε το υπουργείο Άμυνας σε «Πολέμου» – Τα κρυφά μηνύματα, οι φόβοι

 Κυριακή, 7 Σεπτεμβρίου, 2025

Νίκος Μαρκάτος

Χάνει την επιρροή του ο Τραμπ; Ινδία και Ρωσία στρέφονται προς την «σκοτεινή Κίνα»

Η απόφαση του αμερικανού προέδρου, που εξελέγη υποσχόμενος να τερματίσει όλους τους πολέμους, κρύβει βαθύτερους συμβολισμούς

Πώς γίνεται ο ίδιος άνθρωπος που διατείνεται ότι έχει σταματήσει επτά πολέμους μέχρι σήμερα να υιοθετεί θεσμικά τον πλέον επιθετικό όρο; Η νέα εκτελεστική εντολή του Ντόναλντ Τραμπ – η 200ή από την ανάληψη των καθηκόντων του – για τη μετονομασία του υπουργείου Άμυνας σε υπουργείο Πολέμου αποδίδεται στην ιδιαίτερη ιδιοσυγκρασία του ή στην απόπειρα να εμπεδωθεί μια πιο παραδοσιακή, ανδροκρατική αντίληψη, κόντρα σε αυτό που οι Ρεπουμπλικανοί αποκαλούν διασταλτικά «woke agenda». Όμως υπάρχουν και δεύτερες αναγνώσεις, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

Γιατί ο Τραμπ μετονόμασε το υπουργείο Άμυνας σε «Πολέμου»

Αρχικά, η απόφαση να αλλάξει όνομα το υπουργείο εκείνο που είναι εξ ορισμού επιφορτισμένο με την λειτουργία των Ενόπλων Δυνάμεων των ΗΠΑ εκλήφθηκε ως μια ακόμη μικρή «μάχη» στον πόλεμο του Τραμπ κόντρα στην πολιτική ορθότητα. «Άλλαξαν όνομα στο υπουργείο όταν αρχίσαμε να γινόμαστε λίγο πιο πολιτικά ορθοί» τόνιζε ο αμερικανός πρόεδρος τον περασμένο Απρίλιο, αναφερόμενος στην προηγούμενη μετονομασία, που έλαβε χώρα το 1947 επί προεδρίας Χάρι Τρούμαν και «σφράγισε» και σε συμβολικό επίπεδο την αλλαγή της δομής του ίδιου του υπουργείου.

Φυσικά ο Τρούμαν δεν είχε ιδέα από πολιτική ορθότητα και woke agenda, αλλά η σύνδεση του παρελθόντος με το παρόν και η εργαλειοποίηση της Ιστορίας είναι ένα παιχνίδι στο οποίο αρέσκονται οι πολιτικοί, ειδικά όσοι φέρουν την υπόσχεση να «ξανακάνουν την Αμερική μεγάλη». «Δεν μου ακούγεται σωστό» είχε συνομολογήσει και ο αρμόδιος υπουργός Άμυνας του Τραμπ, Πιτ Χέγκσεθ, κατά τη διάρκεια υπουργικού συμβουλίου, δίνοντας έναν πιο προσωπικό τόνο. 

Είναι μόνο παραξενιές; Ο Τρούμαν και… η ψυχολογική διάσταση της μετονομασίας

Αρκούν όμως οι πολιτικές σκοπιμότητες και οι παραξενιές για να εξηγήσουν τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία; Μια αναδρομή στην ιστορία των αλλαγών σε ό,τι αφορά το συγκεκριμένο υπουργείο δίνει μια επιπλέον διάσταση. Λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρωτοβουλία του Τρούμαν γινόταν δύο χρόνια μετά από δύο καταστροφικά ορόσημα – το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και την ρίψη της ατομικής βόμβας από τους Αμερικανούς σε Χιροσίμα και Ναγκασάκι -, το όνομα του υπουργείου καλούνταν να προσαρμοστεί στη νέα, μεταπολεμική πραγματικότητα που δεν ευνοούσε επιθετικές αναφορές.

Σε αυτό το πλαίσιο, η Ουάσιγκτον επεδίωκε να καθιερωθεί σε ένα πρώτο, αφαιρετικό επίπεδο, ως διεθνής παράγοντας σταθερότητας και ευημερίας, μέσα από τις απαραίτητες θετικές συνδηλώσεις που δημιουργεί η έννοια της αποτροπής και της άμυνας.

Σήμερα, με τις ΗΠΑ να εστιάζουν στη μερική απόσυρση από το ψυχροπολεμικό σύστημα διεθνών σχέσεων όπως το γνωρίζαμε, η έννοια του πολέμου επανέρχεται όχι ως προοικονομία επιθετικών κινήσεων αλλά σαν απόπειρα να εξοβελιστεί η έννοια της άμυνας από τη νοοτροπία της άσκησης πολιτικής. Αυτή η τόνωση του Εγώ της αμερικανικής υπερδύναμης ενδεχομένως να κοστίσει κάπως ακριβά και να γίνεται περισσότερο για ψυχολογικούς λόγους.

Ήδη υπάρχουν εκτιμήσεις ότι οι μικρές και μεγάλες πράξεις που θα συνοδεύσουν το νέο όνομα – θα χρειαστεί να αλλάξουν εκατοντάδες ταμπέλες και έντυπες εκδόσεις σε εγκαταστάσεις ανά την υφήλιο – θα κοστίσουν δεκάδες εκατομμύρια δολάρια.

Γιατί ανησυχούν οι στρατηγικοί αναλυτές

«Θα μπορούσαν τα δεκάδες εκατομμύρια που θα χρησιμοποιηθούν για σημάνσεις και επικεφαλίδες να διοχετευτούν σε εκπαίδευση και όπλα, ώστε οι στρατιώτες του αμερικανικού στρατού να εκπληρώνουν τις αποστολές τους γρηγορότερα και ασφαλέστερα», σχολίασε ο διευθυντής του Κέντρου Στρατιωτικής Δύναμης του Ιδρύματος Υπεράσπισης της Δημοκρατίας, Μπρετ Μπάουμαν, μιλώντας στους New York Times.

Από την άλλη, πολιτικοί αναλυτές δηλώνουν πως το γεγονός της μετονομασίας φέρνει σε δύσκολη θέση τους Δημοκρατικούς, οι οποίοι επιφυλάσσονται να επικρίνουν την εν λόγω κίνηση από φόβο μήπως χαρακτηριστούν λιγότερο πατριώτες.

Ποιες άλλες νομοθετικές εκπλήξεις, ικανές να δημιουργήσουν τον δικό τους θόρυβο η καθεμία, θα δρομολογήσει ο ένοικος του Λευκού Οίκου; Αναλογιζόμενοι ότι μιλάμε για τον άνθρωπο που μετονόμασε τον Κόλπο του Μεξικού σε Κόλπο της Αμερικής, τίποτα δεν πρέπει να αποκλείεται.

ΤΟ ΒΗΜΑ