ΗΠΑ: Μεγάλη νίκη του Τραμπ. Το Ανώτατο Δικαστήριο βάζει στο απυρόβλητο τα διατάγματα Τραμπ

Σάββατο, 28 Ιουνίου, 2025

Με μια απόφαση που περιορίζει τις εξουσίες των ομοσπονδιακών δικαστών το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ που ελέγχεται από συντηρητικούς δικαστές που τοποθέτησε εκεί ο ίδιος ο Τραμπ στην προηγούμενη θητεία του, λύνει τα χέρια του προέδρου για να περνά ακραία νομοθετήματα

Με μια ιστορική απόφαση το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, όπου πλειοψηφούν οι συντηρητικοί, ουσιαστικά αφαιρεί το δικαίωμα από τους ομοσπονδιακούς δικαστές να βγάζουν παράνομες τις αποφάσεις της κυβέρνησης έπειτα από προσφυγές.

Αυτή η απόφαση λύνει τα χέρια του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, αφού περιορίζει την εξουσία του δικαστικού σώματος και ταυτόχρονα του δίνει το πράσινο φως να προχωρήσει με νομοσχέδια και διατάγματα που υποβαθμίζουν περαιτέρω το κράτος δικαίου στις ΗΠΑ, όπως επί παραδείγματι το διάταγμα για τον τρόπο με τον οποίο χορηγείται η ιθαγένεια.

Η υπόθεση που εξέταζε το Ανώτατο Δικαστήριο αφορούσε εμμέσως το δικαίωμα σε όσους γεννιούνται στις ΗΠΑ να αποκτούν αυτόματα την ιθαγένεια. Με έξι ψήφους υπέρ (οι συντηρητικοί δικαστές) έναντι τριών κατά (οι προοδευτικοί), έκρινε ότι οι «καθολικές» αποφάσεις που εκδίδουν οι ομοσπονδιακοί δικαστές, αυτές δηλαδή που ισχύουν σε πανεθνικό επίπεδο «υπερβαίνουν πιθανότατα τις εξουσίες που έχει χορηγήσει το Κογκρέσο στα ομοσπονδιακά δικαστήρια».

«Όταν ένα δικαστήριο συμπεραίνει ότι η εκτελεστική εξουσία ενήργησε παρανόμως, η απάντηση του δικαστηρίου δεν μπορεί να είναι να υπερβεί και αυτό τις εξουσίες του» ανέφερε στο σκεπτικό της πλειοψηφίας η συντηρητική δικαστής Έιμι Κόνεϊ Μπάρετ.

«Τεράστια νίκη» λέει ο Τραμπ

Ο Τραμπ χαιρέτισε αμέσως την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου χαρακτηρίζοντάς την «τεράστια νίκη».

Το Δικαστήριο ωστόσο δεν εξέδωσε απόφαση περί της συνταγματικότητας ή μη του προεδρικού διατάγματος του Τραμπ που ακύρωνε το «δίκαιο του εδάφους», δηλαδή την απόκτηση ιθαγένειας απ’ όσους γεννιούνται σε αμερικανικό έδαφος, ανεξαρτήτως του μεταναστευτικού καθεστώτος τους.

 

Το ιστορικό της απόφασης

Στις 20 Ιανουαρίου, αμέσως μετά την ορκωμοσία του, ο Τραμπ υπέγραψε το διάταγμα που καταργούσε το «δίκαιο του εδάφους», υποστηρίζοντας ότι στόχος του είναι να καταπολεμήσει την παράτυπη μετανάστευση. Όλα τα ομοσπονδιακά Πρωτοδικεία και Εφετεία που ασχολήθηκαν με την υπόθεση στη συνέχεια χαρακτήρισαν αντισυνταγματικό το διάταγμα.

Η κυβέρνηση Τραμπ προσέφυγε στο Ανώτατο Δικαστήριο ζητώντας του όχι να άρει την αναστολή εφαρμογής του διατάγματος αλλά να την περιορίσει αποκλειστικά και μόνο στα πρόσωπα που είχαν προσφύγει στη δικαιοσύνη.

Το δίκαιο του εδάφους εφαρμόζεται εδώ και περισσότερα από 150 χρόνια, είναι κατοχυρωμένο από τη 14η τροπολογία του Συντάγματος και ορίζει ότι όποιο παιδί γεννιέται στις ΗΠΑ γίνεται αυτομάτως Αμερικανός πολίτης.

Το διάταγμα του Τραμπ απαγόρευε στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση να εκδίδει διαβατήρια, πιστοποιητικά ιθαγένειας ή άλλα έγγραφα στα παιδιά των οποίων οι μητέρες ζουν παράτυπα ή προσωρινά στις ΗΠΑ και των οποίων ο πατέρας δεν είναι Αμερικανός πολίτης ή μόνιμος κάτοικος της χώρας, δηλαδή δεν είναι κάτοχος «πράσινης κάρτας».

Η 14η τροπολογία υιοθετήθηκε το 1868, μετά τον Εμφύλιο Πόλεμο και την κατάργηση της δουλειάς, ώστε να αποκτήσουν δικαιώματα οι πρώην σκλάβοι και οι απόγονοί τους.

Διαδοχικές κυβερνήσεις, ρεπουμπλικανικές και δημοκρατικές, συχνά εξέφραζαν δυσαρέσκεια για το δικαστικό σύστημα αφού ένας και μόνο ομοσπονδιακός δικαστής μπορούσε να μπλοκάρει σε πανεθνικό επίπεδο την πολιτική τους σε οποιοδήποτε θέμα, είτε αυτό αφορούσε την άμβλωση, τη μετανάστευση ή τα φοιτητικά δάνεια.

Οι συνέπειες

Η σημερινή απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου θα μπορούσε να έχει πολύ σοβαρές επιπτώσεις για όλες τις δικαστικές υποθέσεις στις οποίες έχει εμπλακεί η κυβέρνηση Τραμπ, αλλά και τις επόμενες κυβερνήσεις των ΗΠΑ.

Το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε επίσης ότι το διάταγμα του Τραμπ δεν επιτρέπεται να τεθεί σε εφαρμογή πριν περάσουν 30 ημέρες από τη σημερινή απόφαση.

Υπολογίζεται ότι περισσότερα από 150.000 νεογέννητα ετησίως δεν θα μπορούν να αποκτήσουν την ιθαγένεια. Εναντίον του διατάγματος είχαν προσφύγει οι Δημοκρατικοί γενικοί εισαγγελείς 22 Πολιτειών, οργανώσεις που προασπίζονται τα δικαιώματα των μεταναστών και έγκυες μετανάστριες.

ΤΟ ΒΗΜΑ