Συμβιβασμός λίγο πριν τη Σύνοδο του ΝΑΤΟ: Η Ισπανία εξασφάλισε ευελιξία στις αμυντικές δαπάνες

Δευτέρα, 23 Ιουνίου, 2025

ΝΑΤΟ: Ώρα Χάγης στη σκιά Τραμπ και πολέμου - Τι περιμένουμε από την πιο κρίσιμη Σύνοδο

Λίγες ημέρες πριν από τη σύνοδο, οι 32 χώρες μέλη του ΝΑΤΟ, συμπεριλαμβανομένης της Ισπανίας, συμφώνησαν να αφιερώσουν το 5% του ΑΕΠ τους στην άμυνα και την ασφάλεια

ΟΙσπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ και ο νέος Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, κατέληξαν σε συμφωνία που αποτρέπει την αποτυχία της κρίσιμης Συνόδου Κορυφής της Συμμαχίας, η οποία ξεκινά την Τρίτη στη Χάγη. Η συμφωνία βάζει τέλος στην αντιπαράθεση που προκάλεσε η άρνηση της Ισπανίας να δεσμευτεί σε αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 5% του ΑΕΠ, όπως ζητείται από ορισμένους συμμάχους.

Οι 32 χώρες συμφώνησαν στο 5%, με επιμέρους ευελιξία

Λίγες ημέρες πριν από τη σύνοδο, οι 32 χώρες μέλη του ΝΑΤΟ, συμπεριλαμβανομένης της Ισπανίας, συμφώνησαν να αφιερώσουν το 5% του ΑΕΠ τους στην άμυνα και την ασφάλεια, όπως έγινε γνωστό από διπλωματικές πηγές στις Βρυξέλλες. Οι διαπραγματευτές της Συμμαχίας κατέληξαν σε τελική εκδοχή του σχεδίου το σαββατοκύριακο, μετά τις ενστάσεις της Μαδρίτης. Η συμφωνία εγκρίθηκε σιωπηρώς, καθώς καμία χώρα δεν διατύπωσε αντίρρηση μέχρι την προθεσμία των 17.30 ώρα Βρυξελλών. Το πλαίσιο προβλέπει διαχωρισμό του 5% σε 3,5% του ΑΕΠ για καθαρά στρατιωτικές δαπάνες και 1,5% για δαπάνες ευρύτερης ασφάλειας.

Αποσύνδεση του 5% από τους στόχους επιχειρησιακής ικανότητας

Με βάση τον συμβιβασμό, η Ισπανία θα μπορεί να διαμορφώνει ελεύθερα το ποσοστό του ΑΕΠ που αφιερώνει στην άμυνα, εφόσον τηρεί τους επιχειρησιακούς στόχους που ενέκριναν οι υπουργοί Άμυνας της Συμμαχίας στις 6 Ιουνίου. Το τελικό ανακοινωθέν της Συνόδου θα κάνει πλέον λόγο για «συμμάχους» χωρίς να προσδιορίζει αν όλοι δεσμεύονται στο 5%, και διαχωρίζει τον επιδιωκόμενο στόχο από τις απαιτήσεις επιχειρησιακής ικανότητας.

Οι επιστολές Σάντσεθ – Ρούτε και η παρέμβαση Τραμπ

Η ερμηνεία του συμβιβασμού αποτυπώνεται σε επιστολή του Ρούτε προς τον Σάντσεθ, με την οποία επιβεβαιώνεται ότι η Ισπανία έχει «κυρίαρχη ευχέρεια» στον προσδιορισμό του ποσοστού αμυντικών δαπανών, αρκεί να τηρεί τις δεσμεύσεις της για την περίοδο 2026-2029. Ο Σάντσεθ απάντησε αποδεχόμενος τη νέα διατύπωση της κοινής δήλωσης. Η συμφωνία έκλεισε το βράδυ του Σαββάτου, έπειτα από έντονες διαπραγματεύσεις, ενώ είχαν προηγηθεί δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος πίεσε δημόσια την Ισπανία, λέγοντας πως «πρέπει να πληρώνει όπως όλοι».

Έγκριση χωρίς αντιρρήσεις και ανακοινώσεις από Σάντσεθ

Η νέα διατύπωση της κοινής δήλωσης διανεμήθηκε στις συμμαχικές πρωτεύουσες την Κυριακή. Μετά τη λήξη της σχετικής προθεσμίας το απόγευμα, και ελλείψει ενστάσεων, η τροποποιημένη δήλωση εγκρίθηκε. Ο Πέδρο Σάντσεθ αναμένεται να ανακοινώσει επίσημα τη συμφωνία το απόγευμα της Κυριακής από το Μέγαρο της Μονκλόα.