Ημέρα Ανεξαρτησίας: Η Ιστορία, τα Πυροτεχνήματα και οι κίνδυνοι της πιο «εκρηκτικής» εορτής των ΗΠΑ

 Σάββατο, 5 Ιουλίου, 2025

Πέντε βασικά ερωτήματα και απαντήσεις για να κατανοήσει κανείς τι σημαίνει αυτή η ημέρα ανεξαρτησίας για την Αμερική σήμερα.

Η4η Ιουλίου είναι η πιο εμβληματική εθνική εορτή των Ηνωμένων Πολιτειών — γεμάτη παρέλασεις, μπάρμπεκιου, μπύρα και, φυσικά, πυροτεχνήματα. Πίσω από τη λάμψη, ωστόσο, κρύβεται μια ιστορία 247 χρόνων και ένας διαρκής διάλογος για την ασφάλεια, την παράδοση και το κόστος. Ακολουθούν πέντε βασικά ερωτήματα και απαντήσεις για να κατανοήσει κανείς τι σημαίνει αυτή η ημέρα για την Αμερική σήμερα.

Τι ακριβώς γιορτάζουν οι ΗΠΑ την 4η Ιουλίου;

Η Ημέρα Ανεξαρτησίας τιμά την ομόφωνη υιοθέτηση της Διακήρυξης της Ανεξαρτησίας από τη Δεύτερη Ηπειρωτική Σύνοδο στις 4 Ιουλίου 1776 — το επίσημο «διαζύγιο» των 13 αποικιών από τη Βρετανία. Αν και το ψήφισμα υπέρ της ανεξαρτησίας εγκρίθηκε στις 2 Ιουλίου, η υιοθέτηση της διακήρυξης έγινε δύο μέρες αργότερα. Από το 1812 και μετά, ο εορτασμός καθιερώθηκε πανεθνικά και συνδέθηκε με ιστορικά γεγονότα, όπως τα εγκαίνια του καναλιού Erie και του σιδηροδρόμου Βαλτιμόρης–Οχάιο.

Πώς μπήκαν τα πυροτεχνήματα στην παράδοση;

Η χρήση πυροτεχνημάτων προϋπήρχε της ίδρυσης των ΗΠΑ. Εμφανίστηκαν στην Κίνα τον 2ο αιώνα π.Χ., έφτασαν στην Ευρώπη μέσω της Ιταλίας και έγιναν δημοφιλή σε θρησκευτικές γιορτές και πανηγύρια. Ο Τζον Άνταμς, εκ των Ιδρυτών Πατέρων, έγραφε ήδη από το 1776 ότι η Ημέρα Ανεξαρτησίας «πρέπει να γιορτάζεται με παρέλασεις, καμπάνες και… «λαμπρύνσεις» από άκρη σε άκρη της ηπείρου».

Υπήρξε ποτέ πρόεδρος που αρνήθηκε να τη γιορτάσει;

Ναι, και ήταν ο ίδιος ο Τζον Άνταμς. Αν και πρωτοστάτησε στην ανεξαρτησία, θεωρούσε ότι η 2η Ιουλίου —όταν εγκρίθηκε το ψήφισμα αποχώρησης— ήταν η πραγματική ημερομηνία γέννησης του έθνους. Αρνήθηκε επίμονα να γιορτάσει στις 4 Ιουλίου, ακόμη και ως πρόεδρος. Παρά την αντίφαση, πέθανε —όπως και ο Τόμας Τζέφερσον— ακριβώς στις 4 Ιουλίου 1826, στην 50ή επέτειο της Διακήρυξης.

Πόσο δημοφιλή είναι τα πυροτεχνήματα σήμερα;

Περισσότερο από ποτέ. Οι καταναλωτές ξόδεψαν πάνω από 2,2 δισεκατομμύρια δολάρια σε πυροτεχνήματα το 2024, από μόλις 407 εκατομμύρια το 2000. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, οι πωλήσεις εκτοξεύθηκαν, καθώς ακυρώθηκαν οι δημόσιες επιδείξεις. Ωστόσο, η εξάρτηση από την Κίνα για το 90% της παραγωγής απειλεί να αυξήσει τις τιμές λόγω των εμπορικών εντάσεων.

Είναι επικίνδυνα τα πυροτεχνήματα;

Ναι, και οι αριθμοί το επιβεβαιώνουν: το 2024 καταγράφηκαν 14.700 τραυματισμοί και 11 θάνατοι — αύξηση 52% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Οι πιο συχνοί τραυματισμοί αφορούν εγκαύματα στα χέρια, στο πρόσωπο και στα αυτιά. Οι αρχές συνιστούν αποχή από αλκοόλ κατά τον χειρισμό, χρήση σε επίπεδες επιφάνειες μακριά από κτίρια και πάντοτε παρουσία νερού ή πυροσβεστήρα.

Η 4η Ιουλίου συνδυάζει εθνική υπερηφάνεια, ιστορική μνήμη και… δυναμίτες. Παρά τους κινδύνους, παραμένει η πιο χαρακτηριστική γιορτή της αμερικανικής ταυτότητας. Και κάθε χρόνο, θυμίζει ότι η ανεξαρτησία είναι φλόγα που απαιτεί προσοχή για να μην γίνει πυρκαγιά.