Πολ Τέιλορ: «Είναι δικαίωμα του κ. Μητσοτάκη να υπερασπιστεί το έργο του, αλλά όσα έγραψα βασίζονται σε γεγονότα»

Κυριακή, 25 Μαΐου, 2025

Δημήτρης Μαυροκεφαλίδης

Το αρνητικό σχόλιο του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για τον Guardian πυροδότησε άρθρο του αρθρογράφου Πολ Τέιλορ. Ο ανταποκριτής του «Β» στο Λονδίνο, Δημήτρης Μαυροκεφαλίδης, τον συνάντησε και συνομίλησε μαζί του

«Oκ. Μητσοτάκης θα υπερασπιζόταν το έργο του. Είναι απολύτως νόμιμο να το κάνει. Αλλά, αν δείτε το άρθρο, είναι πολύ ισορροπημένο και βασισμένο σε γεγονότα». Ο άνθρωπος που μιλάει στο «Β» είναι ένας αναγνωρισμένος αρθρογράφος του Guardian. Ή ήταν μόνο αυτό έως την ημέρα που ο Πρωθυπουργός, σε συνέντευξή του στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ, προέτρεψε τους ακροατές του να μη διαβάζουν τη βρετανική εφημερίδα. «Mη διαβάζετε μόνο Guardian, είναι η Εφημερίδα των Συντακτών της Βρετανίας» είπε. Και συνέχισε: «Καλός ο Guardian, αλλά εντάξει… Απλά είναι μια αριστερή εφημερίδα, η οποία μας ασκεί μια κριτική την οποία την ακούμε, αλλά επιτρέψτε μου να πω ότι δεν είναι εμπεριστατωμένη».

Κάπως έτσι ο βρετανός αρθρογράφος μετατράπηκε σε ένα είδος «πέτρας του σκανδάλου» για την ελληνική κυβέρνηση και τον επικεφαλής της. Αν και η προτροπή του Πρωθυπουργού ήταν προς το ελληνικό κοινό, μπορεί να υποθέσει κανείς πως έγινε επειδή εισπράχθηκε ως πλήγμα για την εικόνα του στο εξωτερικό. Στο άρθρο πάντως που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα του, ο Πολ Τέιλορ έγραφε, μεταξύ άλλων, ότι «για πολλούς Ελληνες δεν έχουν βελτιωθεί ιδιαίτερα τα πράγματα από τις σκοτεινές ημέρες της κρίσης χρέους. Η ανεργία έχει μειωθεί, αλλά μισθοί και συντάξεις έχουν αυξηθεί ελάχιστα», ενώ σε άλλο σημείο αναφερόταν στο σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών και στο ζήτημα της απόδοσης ευθυνών.

Αλλά ποια σκοπιμότητα μπορεί να του προσάψει κανείς; O Τέιλορ είναι επίσης Senior Visiting Fellow στο European Policy Centre. Έχει διανύσει σχεδόν τέσσερις δεκαετίες εργασίας στο διεθνές πρακτορείο ειδήσεων Reuters, υπηρετώντας ως ανταποκριτής, επικεφαλής γραφείου και συντάκτης σε διάφορες πόλεις της Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής, όπως το Λονδίνο, το Παρίσι, η Τεχεράνη, η Βόννη, οι Βρυξέλλες, η Ιερουσαλήμ, το Βερολίνο και το Κάιρο. Δέχθηκε να με συναντήσει στο Λονδίνο και να μιλήσει στο «Β».
Σας εξέπληξε η αντίδραση του έλληνα πρωθυπουργού;

O κ. Μητσοτάκης θα υπερασπιζόταν το έργο του. Είναι απολύτως νόμιμο να το κάνει. Αλλά, αν δείτε το άρθρο, είναι πολύ ισορροπημένο και βασισμένο σε γεγονότα. Αναγνωρίζω την επιτυχία της ανάπτυξης της Ελλάδας, τα υγιή δημόσια οικονομικά που η κυβέρνηση έχει διατηρήσει. Αλλά εξετάζω και άλλους παράγοντες που δεν έχουν αλλάξει τόσο πολύ. Και μπορεί προφανώς κανείς να διαφωνήσει ως προς το πού βρίσκεται η ισορροπία μεταξύ όσων έχουν βελτιωθεί και όσων παραμένουν αμετάβλητα.

Νομίζω πως όσον αφορά τις ανισότητες, τη φύση της εξάρτησης της οικονομίας από περιορισμένο αριθμό τομέων – τουρισμός, ναυτιλία και ακίνητα -, καθώς και τα χρηματοπιστωτικά, αυτά είναι ζητήματα που έλληνες οικονομολόγοι παραδέχονται πρόθυμα στις συνομιλίες μας. Οπότε δεν νομίζω πως είπα κάτι ιδιαίτερα αμφιλεγόμενο.

Εχετε επισκεφθεί πρόσφατα την Ελλάδα;

Ναι, και μάλιστα εκείνες τις ημέρες πραγματοποιήθηκε μια γενική απεργία. Γιατί; Επειδή, όχι μόνο τα συνδικάτα, αλλά και ένα σημαντικό τμήμα του πληθυσμού νιώθει ότι ενώ η μακροοικονομική κατάσταση της χώρας μπορεί να έχει βελτιωθεί, η δική τους ατομική κατάσταση δεν βελτιώθηκε. Όταν μιλάς με απλούς Έλληνες, πολλοί σου λένε ότι η πίεση έχει γίνει πιο έντονη γιατί ειδικά τα ενοίκια έχουν αυξηθεί. Ο κόσμος μιλά για τα ενοίκια περισσότερο ακόμη και από όσο μιλά για την ακρίβεια.

Είμαι φίλος της Ελλάδας. Έρχομαι στη χώρα σας από παιδί. Και, η αρχική ιδέα για το άρθρο γεννήθηκε όταν ήμουν στην Ελλάδα, το περασμένο καλοκαίρι. Ήταν η δέκατη επέτειος του ναδίρ της κρίσης και η εικοστή επέτειος της άνθησης, το 2004 με τους Ολυμπιακούς Αγώνες και την κατάκτηση του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος ποδοσφαίρου. Έτσι, απλώς μου ήρθε η σκέψη πως η Ελλάδα έχει μια κυκλική ιστορία άνθησης και ύφεσης. Και αυτό με οδήγησε να θέσω το ερώτημα που θέτουν πολλοί οικονομολόγοι: αυτή τη φορά είναι διαφορετικά;

Και σε ποιο συμπέρασμα καταλήξατε;

Νομίζω πως η απάντησή μου ήταν πολύ λεπτομερής. Ήταν τόσο λεπτομερής που οι αρχισυντάκτες μου στον Guardian με ρώτησαν ποια είναι η γνώμη μου. Κι εγώ απάντησα ότι είναι φως και σκιά. Οπότε ένιωσα πως έκανα μια λεπτομερή ανάλυση για την Ελλάδα, δείχνοντας και το φως και τη σκιά. Δεν έβγαλα εγώ τους διαδηλωτές στους δρόμους ούτε για το σιδηροδρομικό δυστύχημα και την αντιμετώπισή του ή την έλλειψή της, ούτε για τη γενική απεργία. Απλώς έτυχε να βρίσκομαι εκεί σε στιγμές που ήταν ξεκάθαρο ότι η ελληνική κοινή γνώμη ανησυχεί πολύ για αυτά.

Ηταν στα μέσα Απριλίου η απεργία στην οποία αναφέρεστε.

Ναι, και είδα την συγκέντρωση στο κέντρο της Αθήνας ενώ ήμουν καθ’ οδόν προς το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών. Πολλοί από τους συνέδρους δεν κατάφεραν ποτέ να φτάσουν στο Φόρουμ των Δελφών, εξαιτίας της απεργίας η οποία έκλεισε και το αεροδρόμιο για μια μέρα. Οπότε, δεν μπορούσα να μην την παρατηρήσω. Αλλά, προφανώς η απεργία αντικατοπτρίζει μια συσσώρευση ανησυχιών. Ο Πρωθυπουργός αντέδρασε και μέσα σε λίγες μέρες, ανακοίνωσε ένα πακέτο μέτρων τα οποία είμαι βέβαιος ότι δεν ήταν άσχετα με το κοινωνικό κλίμα στην Ελλάδα.

Το περασμένο καλοκαίρι, βρέθηκα στην Ελλάδα, πρώτα ως τουρίστας και μετά εκμεταλλεύτηκα την ευκαιρία για να δω μερικούς από τους παλιούς μου φίλους και πηγές στην Αθήνα. Αλλά αποφάσισα ότι έπρεπε να επιστρέψω στην Ελλάδα για να κάνω περισσότερη δημοσιογραφική έρευνα και εκμεταλλεύτηκα την συμμετοχή μου στο Φόρουμ των Δελφών για να παραμείνω μια εβδομάδα.

Μα αλήθεια περιμένατε αυτή την αντίδραση;

Δεν σας κρύβω πως μου έκανε εντύπωση το γεγονός ότι προκάλεσε τέτοια αντιπαράθεση. Προφανώς υπάρχει μια ευαισθησία. Αισθάνομαι όμως και κολακευμένος. Ο Guardian είναι μια διεθνής εφημερίδα. Νομίζω ότι ο Πρωθυπουργός μάς συνέκρινε με μια μικρή ελληνική εφημερίδα που έχει ένα εξειδικευμένο αναγνωστικό κοινό. Ο Guardian έχει παγκόσμιο κοινό περίπου εννέα εκατομμυρίων ανθρώπων. Το άρθρο μου, μου είπε σήμερα ο αρχισυντάκτης, είχε 100.000 προβολές και περισσότερα από 650 σχόλια.

Ο κ. Μητσοτάκης συνέκρινε τον Guardian με την Εφημερίδα των Συντακτών προφανώς για να υπονοήσει πως υπάρχει ιδεολογική προκατάληψη. Πώς απαντάτε σε αυτόν τον χαρακτηρισμό της εφημερίδας και, κατ’ επέκταση, της δουλειάς σας;

Ουσιαστικά, ο Guardian είναι μια ανεξάρτητη εφημερίδα που κάνει ρεπορτάζ βασισμένο σε γεγονότα. Και, στο φάσμα των βρετανικών ΜΜΕ, είναι ίσως ελαφρώς προς τα αριστερά του κέντρου.

Αλλά δεν είναι μια ριζοσπαστική αριστερή εφημερίδα ή κάτι τέτοιο. Και όπως είπα, έχει παγκόσμια εμβέλεια και παγκόσμιο αναγνωστικό κοινό, και η ευρωπαϊκή μας έκδοση τα πάει πολύ καλά. Οπότε αν και δεν θέλω να σχολιάσω την ελληνική εφημερίδα, δεν νομίζω ότι έχει την ίδια τοποθέτηση ή το ίδιο μέγεθος αναγνωστικού κοινού. Αλλά, όπως είπα, είμαι και κολακευμένος και έκπληκτος που ο πρωθυπουργός μας έδωσε τόση προσοχή. Η επιθυμία μου ήταν να είμαι δίκαιος προς την Ελλάδα, προς την ελληνική κυβέρνηση.

Ετσι προέκυψε το «φως» και η «σκιά»…

Παρακολούθησα συζητήσεις στο Φόρουμ των Δελφών, μίλησα με ειδικούς οικονομολόγους. Αν δείτε τα στατιστικά για το brain drain, υποδηλώνουν ότι συνεχίζει να υφίσταται ακόμη και μετά το τέλος της οικονομικής κρίσης. Η Ελλάδα δυστυχώς ακόμα χάνει μυαλά. Πιστεύω ότι έχει γίνει κάποια πρόοδος στη συλλογή φόρων αλλά ακόμη υπάρχουν κενά.
Μια από τις λέξεις που έμαθα στην Ελλάδα πριν 10-15 χρόνια, στην μεγάλη οικονομική κρίση, ήταν «απόδειξη» αφού είχα πολλές φορές αντιμετωπίσει δυσκολία να πάρω απόδειξη από ταξί στην Αθήνα.

TO BHMA