Ο Αλέξης Τσίπρας πάει Χάρβαρντ

 Τρίτη, 18 Φεβρουαρίου, 2025

 Go Back Mr. Tsipras

Μετά τους μύδρους που εξαπέλυε η «Αυγή» κατά του αμερικανικού πανεπιστημίου το 2016, ο πρώην πρωθυπουργός «μετακομίζει» στις ΗΠΑ προκειμένου να προσφέρει τα φώτα του στους σημερινούς φοιτητές και αυριανούς παγκόσμιους ηγέτες

Η είδηση περιέχει μία αντίφαση. Οταν, δηλαδή, υπάρχουν στην ίδια πρόταση τα ονόματα «Τσίπρας» και «Χάρβαρντ» προκαλούνται συνειρμοί που παραπέμπουν στην ετεροντροπή που νιώσαμε όταν είδαμε τον, τότε, πρωθυπουργό της χώρας να συνομιλεί, σε συνέδριο του Ινστιτούτου Κλίντον, με τον πρώην πλανητάρχη σε μια γλώσσα που ήταν ολοφάνερο πως δεν ήξερε.

Ηταν τα αγγλικά ενός ανθρώπου που τα λέει «εγγλέζικα», που προσποιείται την προφορά αλλά δεν καταλαβαίνει γρι.Ούτε αυτά που ακούει και, μάλλον, ούτε αυτά που λέει. Ωστόσο, δεν πτοήθηκε. Διότι, στο μέλλον, όχι μόνο συνέχισε να μιλάει «εγγλέζικα» αλλά το τερμάτισε μιλώντας ελληνικά με «εγγλέζικη» προφορά.

Ας πούμε όμως ότι από τότε πέρασαν χρόνια.

Και ας πούμε ότι καλυτέρευσε τα αγγλικά του και δεν τα μιλάει πλέον ως «εγγλέζικα». (Να τα τελειοποίησε δύσκολο διότι δεν τελειοποιείς ποτέ μία γλώσσα που αρχίζεις να μαθαίνεις μετά τα σαράντα.) Πάντως με αγγλικά μέτρια ή τέλεια, το επόμενο διάστημα «μετακομίζει» στο Χάρβαρντ.

Οχι για να σπουδάσει αλλά ούτε ακριβώς και για να διδάξει. Ο πρώην πρωθυπουργός προσκλήθηκε στο κορυφαίο πανεπιστήμιο ως Policy Fellow που, σε πολύ ελεύθερη μετάφραση, αναφέρεται σε κάποιον που έχει συμμετάσχει ενεργά στην πολιτική σκηνή.

Στο πλαίσιο αυτό θα δώσει διαλέξεις και θα πάρει μέρος σε σεμινάρια που αφορούν την πολιτική στο Κέντρο Ευρωπαϊκών Σπουδών Minta de Gunzburg του Χάρβαρντ (CES) και στο Κέντρο Ελληνικών Σπουδών του πανεπιστημίου (CHS). Το πρώτο, από το 1969 που ιδρύθηκε, είναι ο μεγαλύτερος και πιο έγκυρος φορέας συζητήσεων και μελετών που αφορούν την Ευρώπη. Οσο για το CHS, το οποίο έχει γραφεία και στο Ναύπλιο, συγκεντρώνει φοιτητές, μελετητές και ερευνητές από όλον τον κόσμο.

Οταν μιλάει η εμπειρία.

Να δούμε, όμως, στην πράξη περί τίνος πρόκειται. Αυτά τα προγράμματα είναι ένα είδος μαθημάτων «εφαρμοσμένης πολιτικής». Που βοηθούν να συμπληρωθεί η θεωρία και η ακαδημαϊκή γνώση με την πρακτική εμπειρία της άσκησης της πολιτικής. Γι’ αυτό τον λόγο, κυρίως οι φοιτητές θέτουν ερωτήσεις στους προσκεκλημένους παρά αγορεύουν οι ομιλητές. Εκεί ο Αλέξης Τσίπρας μάλλον θα τα πάει καλά διότι, παρ’ όλο που ο ίδιος πιστεύει και έχει δηλώσει ότι το δυνατό του σημείο είναι τα οικονομικά, η πραγματικότητα έχει δείξει ότι το ταλέντο του είναι να συνομιλεί με το νεαρό κοινό.

Οι προσκεκλημένοι σε αυτούς τους κύκλους σεμιναρίων είναι, κατά κανόνα, πρωθυπουργοί που έχουν διαχειριστεί κρίσεις.

Αυτό υπογραμμίζεται και από τον διευθυντή του CES, καθηγητή Ντάνιελ Ζίμπλατ, ο οποίος συστήνει τον Αλέξη Τσίπρα ως τον «νεότερο και πρώτο αριστερό πρωθυπουργό της Ελλάδας που συμμετείχε και βίωσε κάποιες από τις πιο καθοριστικές στιγμές στην Ιστορία της Ευρώπης του 21ου αιώνα».

Και συνεχίζει υπογραμμίζοντας ότι «…Ηρθε στην εξουσία με μια πολιτική πλατφόρμα εναντίον της λιτότητας και κατά τη διάρκεια μιας σκληρής στιγμής για την ευρωπαϊκή κρίση […] Οι οικονομικές και προσφυγικές κρίσεις στο πρώτο μέρος αυτού του αιώνα συνεχίζουν να αντηχούν και σήμερα. Ο κύριος Τσίπρας θα μας επιτρέψει να μάθουμε από την εμπειρία του στις υψηλού επιπέδου πολιτικές διαπραγματεύσεις πάνω σε αυτές τις προκλήσεις, καθώς και από τις προσπάθειές του να προσφέρει μια εναλλακτική λύση στη λιτότητα και να εξασφαλιστεί η Συμφωνία των Πρεσπών».

Βέβαια, η διαχείριση μιας κρίσης στην πολιτική δεν έχει πάντα θετικό πρόσημο καθώς υπάρχουν πρωθυπουργοί που κλήθηκαν να τις αντιμετωπίσουν και άλλοι που τις  δημιούργησαν.

Ετσι, για παράδειγμα, σε αυτά τα σεμινάρια έχει προσκληθεί και ο Γιώργος Παπανδρέου, για τον οποίον οι «κουτσομπόλες του Χάρβαρντ» λένε ότι, μετά τις πρώτες διαλέξεις, μάλλον βαρέθηκε ή, τέλος πάντων, δεν προλάβαινε και έστελνε στη θέση του τον Παύλο Γερουλάνο.

Με τον αέρα του Ινστιτούτου.

Αν όμως, το 2015, ο Αλέξης Τσίπρας πήγε να συναντήσει τον Μπιλ Κλίντον με την αμηχανία ενός πρωτοετούς σε φροντιστήριο Αγγλικών, στο Χάρβαρντ πηγαίνει με τον αέρα του Ινστιτούτου που φέρει το όνομά του. Και που του εξασφαλίζει άλλου είδους πρόσβαση στα μεγαλύτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα του κόσμου. Και άλλου είδους γνωριμίες και επαφές. Για παράδειγμα, η εκτελεστική διευθύντρια του CES Ελέιν Παπούλιας, η οποία, εκτός από την ακαδημαϊκή της καριέρα, έχει πλούσια ιδιωτική επαγγελματική δραστηριότητα, κυρίως στα Βαλκάνια, τον περασμένο Ιούνιο συμμετείχε – τυχαία να υποθέσω – στη Διεθνή Διάσκεψη για την Ειρήνη και τη Βιώσιμη Ανάπτυξη που διοργάνωσε το Ινστιτούτο Τσίπρα.

Η ελίτ των αρίστων.

Το Χάρβαρντ είναι ένα από τα εννέα καλύτερα πανεπιστήμια των ΗΠΑ που αποτελούν την Ivy League.

Είναι η άτυπη «ομάδα του κισσού» καθώς οι απόφοιτοι αυτών των ιδρυμάτων διακρίνονται, κατά κανόνα, σε υψηλά αξιώματα και επαγγελματικές θέσεις και, λέγεται ότι, αλληλοϋποστηρίζονται μεταξύ τους. Με αυτήν την έννοια, συνιστούν μία παγκόσμια ελίτ αρίστων στην οποία ανήκουν και τρεις  έλληνες πρωθυπουργοί που φοίτησαν στο Χάρβαρντ.

Ο Γιώργος Παπανδρέου, ο Αντώνης Σαμαράς και ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Γι’ αυτό και το πανεπιστήμιο ήταν στοχοποιημένο από τον ΣΥΡΙΖΑ. Φαντάζομαι όμως ότι ο Αλέξης Τσίπρας, πριν ετοιμάσει τις βαλίτσες του, θα σκίσει σε πολύ μικρά κομμάτια το κύριο άρθρο της «Αυγής» από τον Ιούλιο του 2016 που υπέγραφε ο διευθυντής της κομματικής εφημερίδας και είχε τίτλο «Σας γ…ώ το Χάρβαρντ».