Ευλογιά αιγοπροβάτων στην Ηλεία: Χιλιάδες ζώα θανατωμένα, κτηνοτρόφοι σε απόγνωση

  Παρασκευή, 19 Δεκεμβρίου, 2025

Η κτηνοτροφία καταρρέει – Ο κρατικός μηχανισμός απών

Πηγή Γιακουμέλου

Μια πρωτοφανής τραγωδία εκτυλίσσεται τους τελευταίους μήνες στο νομό Ηλείας, με τους κτηνοτρόφους να βιώνουν ίσως τη δυσκολότερη στιγμή της σύγχρονης ιστορίας τους. Η εμφάνιση της ευλογιάς των αιγοπροβάτων έχει οδηγήσει στη θανάτωση τουλάχιστον 3.500 ζώων, αφήνοντας πίσω της συντρίμμια, απόγνωση και ανθρώπους που βλέπουν το βιός μιας ζωής να εξαφανίζεται μέσα σε λίγες ώρες.

Στον κάμπο της Ηλείας, όπου η κτηνοτροφία αποτελεί βασικό πυλώνα της τοπικής οικονομίας, μαζί με τη γεωργία, οικογένειες ολόκληρες ζούσαν και ζουν αποκλειστικά από τα κοπάδια τους.
Ζώα που εκτρέφονταν με κόπο επί δεκαετίες, με μεράκι και προσωπική εργασία, οδηγήθηκαν μαζικά στη θανάτωση, συχνά χωρίς καν να έχουν εμφανίσει συμπτώματα της νόσου, στο πλαίσιο των αυστηρών υγειονομικών πρωτοκόλλων.

Οι κτηνοτρόφοι είναι σε απόγνωση

«Χάσαμε τα πάντα»

Η ψυχολογική κατάρρευση των κτηνοτρόφων είναι εμφανής. Πολλοί μιλούν για «οικογενειακή καταστροφή», για έναν κόπο ζωής που σβήστηκε μέσα σε μια μέρα. Η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο δραματική αν αναλογιστεί κανείς ότι τα περισσότερα από τα ζώα που θανατώθηκαν ήταν εγκυμονούσες προβατίνες, ενώ ορισμένες είχαν ήδη ξεκινήσει να γεννούν.

«Ήταν η ταφόπλακα για εμάς», αναφέρουν χαρακτηριστικά κτηνοτρόφοι της περιοχής, περιγράφοντας σκηνές που δύσκολα αντέχει ανθρώπινος νους. Όχι μόνο οικονομική απώλεια, αλλά και βαθύ ψυχικό τραύμα.

Μόνο οι ζωοτροφές έχουν μείνει

Έξι μήνες χωρίς κοπάδι

Σαν να μην έφτανε αυτό, οι κτηνοτρόφοι καλούνται να αντιμετωπίσουν και ένα εξαιρετικά δυσμενές μέλλον. Σύμφωνα με τα ισχύοντα μέτρα, ο κάθε πληγέντας κτηνοτρόφος θα πρέπει να περιμένει τουλάχιστον έξι μήνες προκειμένου να επανεκκινήσει τη δραστηριότητά του. Και ακόμη, θα πρέπει να αγοράσει νέα ζώα με δικά του έξοδα, χωρίς ουσιαστική κρατική στήριξη.
Τα ζώα αυτά θα πρέπει να παραμείνουν για ακόμη έξι μήνες σε δοκιμαστικό στάδιο (!), με τον φόβο πάντα της επανεμφάνισης της νόσου. Ουσιαστικά, μιλάμε για έναν ολόκληρο χρόνο χωρίς παραγωγή, χωρίς εισόδημα, χωρίς καμία οικονομική ασφάλεια.

Κρατικός μηχανισμός: Αδύναμος και απών

Την ίδια στιγμή, ο κρατικός μηχανισμός εμφανίζεται ανήμπορος να διαχειριστεί την κρίση. Οι αποζημιώσεις καθυστερούν, η ενημέρωση είναι ελλιπής και η στήριξη ανύπαρκτη, σύμφωνα με τους ίδιους τους κτηνοτρόφους. Άνθρωποι που βρίσκονται κυριολεκτικά στο χείλος του γκρεμού, νιώθουν εγκαταλελειμμένοι από την Πολιτεία.

Η έλλειψη ενός ολοκληρωμένου σχεδίου στήριξης, τόσο οικονομικού όσο και ψυχολογικού, οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε ένα τραγικό συμπέρασμα ότι πολλοί δεν θα ασχοληθούν ξανά με την κτηνοτροφία.

Άδεια μαντριά σαν φαντάσματα

Αλέξανδρος Σάμαρης, κτηνοτρόφος Παλιά Μανολάδα

«Ήμουν δυστυχώς ο πρώτος στην Ηλεία, που νόσησε το κοπάδι μου και αναγκάστηκα να προχωρήσω σε θανάτωση. Μετά τον δεύτερο έλεγχο που μας έκαναν βρέθηκαν θετικά στον ιό της ευλογιάς έξι πρόβατα και είχαν συμπτώματα. Είμαι εδώ και τρεις μήνες περίπου χωρίς το κοπάδι μου. Εκατόν είκοσι ζώα, τα οποία εκείνη την περίοδο όχι απλώς εγκυμονούσαν αλλά ήταν ετοιμόγεννα. Ένιωσα πολύ χάλια όπως είμαι και τώρα, να βλέπω το κοπάδι μου, ζώα που τα έχουμε σαν παιδιά μας, να χάνονται έτσι. Δεν μπορεί κανένας να περιγράψει το συναίσθημα αυτό. Δεν ξέρω αν θα ανανεώσω το κοπάδι, αλλά και να θέλω να το κάνω ούτε τα χρήματα υπάρχουν, οι αποζημιώσεις είναι εξευτελιστικές και πλέον για να έχω παραγωγή θα περάσουν τουλάχιστο δύο χρόνια. Είμαι απελπισμένος. Συν τοις άλλοις μας λένε να βάλουμε μετά από έξι μήνες δοκιμαστικά ζώα να τα πληρώσουμε, να τα αγοράσουμε, να τα κρατήσουμε έξι μήνες ακόμα για να δούμε αν θα νοσήσουν. Αυτό είναι απαράδεκτο. Σε καθημερινή βάση πηγαινοερχόμαστε σαν φαντάσματα στα άδεια μαντριά μας».

Νικόλαος Καραμούζης, κτηνοτρόφος Παλιά Μανολάδα

«Αντιμετώπισα το ίδιο πρόβλημα με τα πρόβατά μου. Μου τα πήραν όλα στις 10 Νοεμβρίου. Και τώρα δεν έχουμε στον ήλιο μοίρα. Ήταν εκατό πρόβατα τα οποία ήσαν ετοιμόγεννα. Καταλαβαίνετε τι σημαίνει αυτό. Χάθηκε όλο το βιος μας. Τη στιγμή που ήρθαν να τα θανατώσουν το συναίσθημα δεν περιγράφεται. Είναι απελπισία. Τα ζωντανά μας, εμείς που ασχολούμαστε κατά κύριο επάγγελμα με την κτηνοτροφία είναι η ζωή μας, είναι τα παιδιά μας τα ίδια. Δεν μπορώ να το περιγράψω αλλιώς. Και δεν είναι μόνο ότι ήμασταν επαγγελματίες κτηνοτρόφοι, είναι το γεγονός πως έχουμε μεγαλώσει μέσα στα κοπάδια, από τον πατέρα μας, τον παππού μας. Πώς μας ζητούν να αποχωριστούμε τη ζωή μας; Για να κάνουμε μια επανεκκίνηση, που δεν γίνεται έτσι απλά και εύκολα, μας λένε να περάσουν επτά μήνες από την τελευταία ημέρα νόσησης. Ποιος μας ενημερώνει και πώς ξέρουμε πότε είναι αυτή η ημέρα;»

Κωνσταντίνος Κράγκαρης, κτηνοτρόφος Λεχαινά

«Έχασα το κοπάδι μου, στις 7 Νοεμβρίου, διακόσια πρόβατα τα 150 από αυτά ήταν ετοιμόγεννα. Είμαι στο μηδέν και οικονομικά και ψυχολογικά. Τα έξοδα αυτών των ζώων τα έχω πληρώσει από το περασμένο καλοκαίρι, οι ζωοτροφές συν τα λιβάδια που έχουμε σπείρει έχουν κοστίσει περίπου 40 χιλ. ευρώ.

Ακόμα δεν ξέρουμε τι θα μας δώσουν, δεν ξέρουμε πότε θα τα πάρουμε και επιμένω να φέρουν το εμβόλιο. Γιατί δεν φέρνουν το εμβόλιο; Ποιος είναι ο λόγος; Με τρώει το γιατί. Είμαι 62 χρόνια μέσα στα ζώα. Ξέρετε τι σημαίνει αυτό; Να φεύγει η γη κάτω από τα πόδια μου. Την ημέρα της σφαγής είχα φύγει. Ήταν εκεί οι δύο γιοί μου. Από τις δέκα το βράδυ μέχρι τις τρεις το πρωί να βλέπουν να φεύγει ένα-ένα πρόβατο. Για πέντε ημέρες ήταν άρρωστα τα παιδιά μου. Είναι σωστό; Τι περιμένουν να μηδενιστούν και να φτιάχνουμε έτοιμες τροφές από σκουλήκια ή να βγάζουν τεχνητό κρέας; Είμαι γεννημένος μέσα στα ζώα και δεν το βάζω στα πόδια. Από το δημοτικό σχολείο φυλάω πρόβατα και τώρα πάω στα 68 έτη. Καταλαβαίνετε τη θέση μου τη στιγμή που μου έφυγαν τα ζώα. Μου λείπουν».

ΠΑΤΡΙΣ