Σκάνδαλα, αστοχίες του Βενέδικτου ΙΣΤ΄

Τρίτη. 19 Φεβρουαρίου, 2013
Οταν ο Βενέδικτος ΙΣΤ΄ έγινε πάπας πριν από οκτώ χρόνια σε ηλικία 78 ετών, πολλοί μελετητές του Καθολικισμού προέβλεψαν ότι θα ήταν προσεκτικός κατά τη διάρκεια της θητείας του. Οτι θα συνέχιζε την πορεία του κοσμαγάπητου προκατόχου του, Ιωάννη Παύλου του Β΄. Και ότι, ως σημαντικός θεολόγος που είναι, θα ήξερε πώς να γράψει για να εμπνεύσει ένα ευρύτερο κοινό.

Αν ο γραπτός λόγος ήταν αρκετός για να διατηρηθεί η Καθολική Εκκλησία στη σωστή κατεύθυνση, τότε η θητεία του Βενέδικτου θα εθεωρείτο αναμφίβολα επιτυχημένη. Οι λόγοι του για την αγάπη και τη φιλανθρωπία, καθώς και τα τρία βιβλία του για τη ζωή του Χριστού έλαβαν επαίνους για τη σαφήνειά τους και τη συμβολή τους στη διδασκαλία του Καθολικισμού. Ωστόσο, όταν η Καθολική Εκκλησία βρέθηκε αντιμέτωπη με πραγματικές προκλήσεις, ο Βενέδικτος, ο οποίος ανακοίνωσε ότι παραιτείται την περασμένη Δευτέρα, έδειξε συχνά να σκοντάφτει από τη μια κρίση στην άλλη.
Στην αρχή της θητείας του προσέβαλε τους μουσουλμάνους, γεγονός που είχε ως συνέπεια να οργανωθούν διαμαρτυρίες σε όλο τον ισλαμικό κόσμο και να σκοτωθεί μια Ιταλίδα μοναχή στη Σομαλία. Κατόπιν, δέχτηκε εκ νέου στους κόλπους της Εκκλησίας έναν επίσκοπο αρνητή του Ολοκαυτώματος. Και μετά, σε ταξίδι του στην Αφρική είπε ότι η χρήση του προφυλακτικού είχε συμβάλει στη διάδοση του AIDS. Οταν το 2010 ξέσπασαν τα σκάνδαλα σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών από καθολικούς ιερείς, ο Βενέδικτος συναντήθηκε με ορισμένα εκ των θυμάτων και επόπτευσε τη χάραξη νέας πολιτικής της Εκκλησίας ώστε να μην επαναληφθούν ανάλογα εγκλήματα. Τα θύματα σεξουαλικής κακοποίησης όμως τον κατήγγειλαν ότι ποτέ δεν έλαβε μέτρα για τους επισκόπους που συγκάλυψαν την υπόθεση.
«Η σημασία της θητείας του Βενέδικτου είναι περιορισμένη, είναι μια θητεία εσωστρεφής. Γιατί αυτό ακριβώς είναι ο Βενέδικτος, είναι εσωστρεφής» υποστηρίζει ο Κρίστοφερ Μ. Μπελίτο, καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Kean του Νιου Τζέρσεϊ. Καθοριστική στιγμή στη θητεία του Βενέδικτου ήταν η ομιλία του στο Πανεπιστήμιο τη Ρατισβόννης τον Σεπτέμβριο του 2006, όπου επικαλέστηκε τη φράση ενός Βυζαντινού αυτοκράτορα εναντίον του Ισλάμ. «Αυτό που έκανε ο Βενέδικτος ήταν να αρχίσει την ομιλία του με μια προκλητική φράση. Τα πράγματα όμως δεν εξελίχθηκαν όπως τα φανταζόταν», προσθέτει ο Μπελίτο. Αργότερα ο Βενέδικτος ζήτησε συγγνώμη για την αντίδραση που προκάλεσε η ομιλία του. Και επισκέφθηκε τη μουσουλμανική Τουρκία και προσευχήθηκε στο Μπλε Τζαμί της Κωνσταντινούπολης μαζί με τον αρχιμουφτή.
Η μεγαλύτερη ωστόσο πρόκληση του Βενέδικτου ήταν να χαράξει την πορεία που θα ακολουθούσε η Καθολική Εκκλησία, η οποία είναι ακόμη διχασμένη σχετικά με τα μηνύματα και την πνευματική κληρονομιά της Δεύτερης Συνόδου του Βατικανού στη δεκαετία του 1960. Η σύνοδος εκείνη είχε ως συνέπεια αλλαγές, όπως η τέλεση της Θείας Λειτουργίας σε σύγχρονες γλώσσες αντί της λατινικής, καθώς και η δυνατότητα των μοναχών να ασκούν το έργο τους, πέραν των εκκλησιών, σε σχολεία και νοσοκομεία. Για πολλούς παραδοσιακούς καθολικούς, ο Βενέδικτος είναι ήρωας που παρέκαμψε τις υπερβολές της Δεύτερης Συνόδου του Βατικανού, προωθώντας τη «μεταρρύθμιση της μεταρρύθμισης». Αναβίωσε και διέδωσε την τέλεση της Θείας Λειτουργίας στα λατινικά, όπως γινόταν πριν από τη Δεύτερη Σύνοδο. Και ανάγκασε τους αγγλόφωνους καθολικούς να υιοθετήσουν μετάφραση της Θείας Λειτουγίας πιο πιστής στο λατινικό πρωτότυπο. Τον περασμένο χρόνο το Βατικανό ενεπλάκη σε σκάνδαλο που οδήγησε στη σύλληψη του μπάτλερ του Πάπα, επειδή θεωρήθηκε ότι ήταν υπεύθυνος για τη διαρροή εγγράφων στον Τύπο. Αναλυτές είχαν τότε επισημάνει ότι το σκάφος της Εκκλησίας ήταν ακυβέρνητο.
Ετσι, όταν ο Πάπας κατέπληξε την υφήλιο, την περασμένη Δευτέρα, με την παραίτησή του, τόσο οι υπερασπιστές του όσο και οι πολέμιοί του σχεδόν ομόφωνα χαιρέτισαν την απόφασή του ως κίνηση ανακούφισης η οποία έδωσε τέλος σε μια θυελλώδη πορεία.
Πηγή: The New York Times