Ιστορική συνάντηση Πατριάρχη Βαρθολομαίου με Πάπα Φραγκίσκο στα Ιεροσόλυμα

Του Θεόδωρου Καλμούκου

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος και ο Πάπας Φραγκίσκος της Ρώμης

ΒΟΣΤΩΝΗ. Ξεκινά την Παρασκευή 23 Μαΐου, η ιστορική πορεία και συνάντηση του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου με τον Πάπα της Ρώμης Φραγκίσκο στην ιερή πόλη της Ιερουσαλήμ, σε ανάμνηση της συνάντησης των προκατόχων τους, των αειμνήστων Οικουμενικού Πατριάρχη Αθηναγόρα και Πάπα Παύλου Στ’, που έγινε πριν από μισό αιώνα στα Ιεροσόλυμα.
Υπογραμμίζεται πως εκείνη η συνάντηση ήταν η πρώτη μεταξύ Προκαθημένων Ορθόδοξης και Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας από το έτος της οριστικοποίησης του σχίσματος ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση το 1054. Κατά τη συνάντησή τους επιτεύχθηκε η άρση των αναθεμάτων ανάμεσα στις δύο Εκκλησίες Κωνσταντινουπόλεως και Ρώμης και εγκαινιάστηκε ένα καινούργιο πνεύμα συνεργασίας, συναλληλίας και Θεολογικού Διαλόγου. Η πρωτοβουλία της επικείμενης συνάντησης ανήκει στον Πατριάρχη Βαρθολομαίο την οποία ασμένως αποδέχθηκε ο Πάπας Φραγκίσκος και σηματοδοτεί μία έμπρακτη κίνηση καλής θέλησης για προσέγγιση.
Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος αναμένεται να αφιχθεί στα Ιεροσόλυμα το απόγευμα της Παρασκευής, αμέσως θα μεταβεί στον ναό της Αναστάσεως όπου θα ψαλλεί ευχαριστήρια Δοξολογία επί τη αφήξει. Την συνοδεία του Πατριάρχη αποτελούν οι εξής: Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Δημήτριος, Μητροπολίτης Ιταλίας Γεννάδιος, Μητροπολίτης Περγάμου Ιωάννης, Μητροπολίτης Πριγκιποννήσων Ιάκωβος, Μητροπολίτης Γαλλίας Εμμανουήλ, Μητροπολίτης Σασσίμων Γεννάδιος, Αρχιεπίσκοπος Τελμησσού Ιώβ, Αρχιγραμματέας της Αγίας και Ιεράς Συνόδου Αρχιμανδρίτης Βαρθολομαίος Σαμαράς, ο Μέγας Αρχιδιάκονος Μάξιμος Βγενόπουλος, ο Δευτερεύων Διάκονος Ανδρέας Σοφιανόπουλος, ο Αρχήν Μέγας Λογοθέτης Θεόδωρος Αγγελόπουλος, ο Μουχτάρ Κεντ.
Τονίζεται ότι στα Ιεροσόλυμα μεταβαίνει εξ’ Αμερικής ομάδα από την Αρχιεπισκοπή Αμερικής αποτελούμενη από εξήντα περίπου μέλη, άρχοντες, μέλη της «Ηγεσίας των 100» και άλλους παράγοντες για να παραστεί στις εκδηλώσεις. Η ομάδα αυτή δεν αποτελεί επίσημα μέρος της πατριαρχικής συνοδείας. Ανάμεσα στους συμμετέχοντες είναι: Μάικ Αγγελιάδης, Ιωάννης Κάλαμος, Ιωάννης Κατσιματίδης, Μίκα Ερντεγκούν, Τζον Τζόρτζης, Δρ. Αντώνιος Λυμπεράκης, διοικητής του Τάγματος των Αρχόντων του Αγίου Ανδρέα, Ανδρέας Λιβέρης, Ανδρέας Μανάτος, Τζορτζ Μάρκος, Τζον Παγιάβλας, Γεώργιος Σακελλάρης, Ντίνος Σπανός, Μάικλ Σπανός, Χρίστος Σπυρόπουλος, Ευάγγελος Τσακόπουλος, Μάικλ Ψαρός.

Σύμφωνα με τα όσα έχουν γίνει γνωστά μέχρι στιγμής, ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος το Σάββατο θα μεταβεί στην Βηθλεέμ, ενώ το πρωί της Κυριακής θα συλλειτουργήσει με τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων Θεόφιλο στον Ναό της Αναστάσεως, εντός του οποίου βρίσκεται ο Πανάγιος Τάφος του Χριστού.
Ο Πάπας θα φθάσει το πρωί της Κυριακής στη Βηθλεέμ, όπου θα προστεί Θείας Λειτουργίας στην πλατεία μπροστά από τον ναό της Γέννησης. Επίσης, θα συναντηθεί με οικογένειες Παλαιστινίων και παιδιά προσφύγων. Νωρίς το απόγευμα, θα μεταβεί στα Ιεροσόλυμα, όπου θα συναντηθεί με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, ενώ κατόπιν στον ναό της Αναστάσεως θα γίνει οικουμενική σύναξη με τη συμμετοχή εκπροσώπων διαφόρων θρησκειών. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης και ο Πάπας Φραγκίσκος θα συναντηθούν και πάλι την Δευτέρα.
Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος θα έχει χωριστές συναντήσεις με τον πρόεδρο, τον Πρωθυπουργό του Ισραήλ και τον ηγέτη της Παλαιστινιακής Αρχής, ενώ παρόμοιες συναντήσεις θα έχει και ο Πάπας Φραγκίσκος. Αναμένεται να εκδώσουν κοινό μήνυμα ειρήνης τόσο προς την ταραγμένη περιοχή της Μέσης Ανατολής, αλλά και σε ολόκληρο τον Κόσμο.
Θα εμφανίσουν προς τα έξω το μήνυμα και την εικόνα ότι είναι αποφασισμένοι να συνεχίσουν στο δρόμο της αγάπης, της καταλλαγής και της προσέγγισης, που εγκαινιάστηκε πριν από 50 χρόνια από τους προκατόχους τους με πνεύμα πίστης στην αλήθεια του Ευαγγελίου. Επίσης θα στείλουν μήνυμα στήριξης και αλληλεγγύης προς τους χριστιανούς ανά τον Κόσμο που υποφέρουν.
Υπενθυμίζεται ότι τα τελευταία χρόνια καταβάλλεται προσπάθεια για αμοιβαία προσέγγιση ανάμεσα στην Ορθόδοξη και τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία τόσο μέσω του θεολογικού Διαλόγου, ο οποίος δεν έχει να επιδείξει θεαματικά αποτελέσματα, αλλά και των εκατέρωθεν επισκέψεων αντιπροσωπειών στις Θρονικές Γιορτές Κωνσταντινούπολης και Ρώμης του Αγίου Αποστόλου Ανδρέα και του Αποστόλου Πέτρου αντίστοιχα. Επίσης, υπήρξαν και εκατέρωθεν επισκέψεις του Πατριάρχη και του Πάπα στην Ρώμη και την Κωνσταντινούπολη.
Η συνάντηση Βαρθολομαίου-Φραγκίσκου αναμένεται διεθνώς με μεγάλο ενδιαφέρον. Ηδη, για την κάλυψή της έχουν διαπιστευθεί χίλιοι δημοσιογράφοι από όλο τον Κόσμο.
H ιταλική εφημερίδα «Κοριέρε ντε λα Σέρα» δημοσίευσε άρθρο του Aλμπέρτο Μελόνι, ειδικού σε εκκλησιαστικά ζητήματα, με τίτλο «Το ταξίδι του Φραγκίσκου στην Ιερουσαλήμ για την ενότητα των χριστιανικών Εκκλησιών». Το άρθρο επικεντρώνεται στην προγραμματισμένη συνάντηση στους Αγίους Τόπους του Πάπα με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο «εκπρόσωπο», όπως τον χαρακτηρίζει, «του αρχαιότερου χριστιανικού δόγματος απ’ όσα είναι παρόντα στην Αγία Πόλη».
Ο αρθρογράφος αναφέρεται, στη συνέχεια, στα θεολογικά και εκκλησιολογικά θέματα που ακόμη χωρίζουν τις δυο Εκκλησίες. Το πρώτο που αναφέρει είναι η διένεξη περί εκπόρευσης του Αγίου Πνεύματος: «Δηλαδή εκείνο το δόγμα περί Αγίου Πνεύματος σύμφωνα με το οποίο εκπορεύεται εκ του Πατρός. Στον Μεσαίωνα, στον τύπο αυτό προσετέθη ένα «filioque» (και εκ του Υιού) και αυτή η μορφή επικράτησε στη Δύση».
Στη συνέχεια, ο αρθρογράφος αναφέρει το εκκλησιολογικό θέμα: «Ολοι οι χριστιανοί συμφωνούν ότι η Εκκλησία της Ρώμης κατέχει το πρωτείο στην αγάπη. Αλλά για τις δικαιοδοσίες του Πάπα επικρατεί ακόμη διαφωνία που δύσκολα γεφυρώνεται». Επάνω στο θέμα αυτό, συνεχίζει ο αρθρογράφος, «ενδέχεται να επιφυλάσσονται ευχάριστες εκπλήξεις, εάν η θεολογική ακρίβεια συνδυαστεί με έναν έξυπνο διάλογο». Ως προς αυτό, ο Μελόνι παραπέμπει στο σημαντικό έργο «Primacy in the Church from Vatican I to Vatican II. An Orthodox Perspective» ( Το Πρωτείο στην Εκκλησία από την Πρώτη στη Δεύτερη Σύνοδο του Βατικανού. Μια Ορθόδοξη Θεώρηση) του Μεγάλου Αρχιδιακόνου του Οικουμενικού Πατριαρχείου, Μάξιμου Βγενόπουλου, που κυκλοφόρησε στις αρχές του χρόνου. Ο Ιεροδιάκονος ασκεί κριτική στους ορθόδοξους, που δεν έδειξαν να κατανοούν τα νεωτεριστικά στοιχεία της Δεύτερης Συνόδου του Βατικανού, κυρίως στο πλαίσιο μιας «εκκλησιολογικής ανανέωσης».
Κυρίως όμως, συνεχίζει το δημοσίευμα, ο συγγραφέας αποδεικνύει ότι ακριβώς «οι μεγάλοι θεολόγοι της Ορθοδοξίας – από τον Ρώσο Αφανάσιεφ, τον θεωρητικό της Εκκλησίας της Ευχαριστίας, έως τον Ελληνα Ζηζιούλα, ίσως τον μεγαλύτερο ζώντα χριστιανό θεολόγο, έδειξαν πόσο θεολογικά ανεπαρκείς ήταν οι αρνητικές αντιδράσεις. Η καλύτερη χριστιανική θεολογία δεν πρεσβεύει πράγματι την αντιπαράθεση, αλλά την αμοιβαία συμπλήρωση ανάμεσα στο πρωτείο και τη συνοδικότητα, σε κάθε επίπεδο, τοπικό, πατριαρχικό, καθολικό». Κατά τον Μελόνι, η «μαξιμαλιστική ερμηνεία της Πρώτης Συνόδου του Βατικανού δεν είναι πλειοψηφική ανάμεσα στους καθολικούς και προπαντός σήμερα η πολιτική της Ρώμης αποσκοπεί στην απαλλαγή του παπικού αξιώματος από κάθε λανθασμένη αυτοκρατορική ερμηνεία».

Πηγή: Εθνικός Κήρυξ