Ozempic: Πώς το χάπι για την απώλεια βάρους θα «αδυνατίσει» και την οικονομία στη Δανία

Τρίτη, 19 Αυγούστου, 202

Η οικονομία της Δανίας ωφελείται ιδιαίτερα από την επιτυχία της Novo Nordisk, αλλά η εξάρτηση από μία εταιρεία ενέχει σοβαρούς κινδύνους για την ανάπτυξη, τις εξαγωγές και τη σταθερότητα

                             

Η Δανία ανήκει στις ελάχιστες ευρωπαϊκές οικονομίες που κατέγραψαν ανάπτυξη την τελευταία χρονιά, εξέλιξη που αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό στην επιτυχία της φαρμακευτικής εταιρείας Novo Nordisk A/S. Η εταιρεία, δημιουργός των δημοφιλών φαρμάκων Ozempic και Wegovy, ενίσχυσε το ΑΕΠ της χώρας κατά 3,5% το 2023, οδηγώντας τη σε υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης από τους γείτονές της. Ωστόσο, τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Novo δημιουργούν ανησυχία για τη μονομερή εξάρτηση της οικονομίας από μία μόνο εταιρεία.

Η χρηματιστηριακή αξία της εταιρείας μειώθηκε κατά 100 δισ. δολάρια μέσα σε μία εβδομάδα, μετά την αναθεώρηση προς τα κάτω των προβλέψεων της για τα κέρδη, λόγω αυξανόμενου ανταγωνισμού και γενόσημων στις ΗΠΑ. Η υποβάθμιση αυτή ήταν η δεύτερη μέσα στο 2025, και οδήγησε σε πτώση της μετοχής κατά 23%, τη μεγαλύτερη στην ιστορία της εταιρείας.

Η επίπτωση στα νοικοκυριά της Δανίας ήταν άμεση: οι απώλειες από μετοχικά χαρτοφυλάκια ξεπέρασαν τα 5,8 δισ. δολάρια σε μία μόνο μέρα, ισοδύναμες με σχεδόν το 3% της ιδιωτικής κατανάλωσης της χώρας. Όπως παρατηρεί ο Mikael Bak της Ένωσης Μετόχων, αρκετοί Δανοί πιθανόν να αναβάλουν αγορές ή διακοπές.

Το Bloomberg επισημαίνει ότι οι επιπτώσεις δεν περιορίζονται στις αγορές. Μια παρατεταμένη επιβράδυνση της Novo θα μπορούσε να πλήξει τις εξαγωγές και να επηρεάσει τα επιτόκια, σύμφωνα και με την οικονομική εποπτική αρχή της χώρας.

Ο επικεφαλής οικονομολόγος της Danske Bank, Las Olsen, εξηγεί ότι επειδή η παραγωγή της Novo μετρά στο ΑΕΠ, κάθε μείωση στις επιδόσεις της μεταφράζεται μηχανικά σε μείωση της ανάπτυξης της χώρας. Ήδη, η πτώση των πωλήσεων στο πρώτο τρίμηνο οδήγησε σε συρρίκνωση του ΑΕΠ.

Αν η ανάπτυξη της Novo μηδενιστεί, τότε η Δανία θα χάσει τη θέση της στις κορυφαίες ευρωπαϊκές οικονομίες ανάπτυξης, τονίζει ο Olsen.

Η εκρηκτική άνοδος της εταιρείας στήριξε το πλεόνασμα τρεχουσών συναλλαγών και ενίσχυσε την κορώνα. Αυτό ανάγκασε την κεντρική τράπεζα να διατηρήσει τα επιτόκια χαμηλότερα από την ΕΚΤ. Εάν, όμως, οι εξαγωγές μειωθούν σημαντικά, η αύξηση επιτοκίων θα καταστεί αναπόφευκτη, εκτιμά ο Soren Kristensen της Sydbank.

Επιπλέον, η επιβράδυνση της Novo θα μπορούσε να επηρεάσει τις επενδύσεις σε επιστήμες, υγεία και κοινωνικές δομές, επειδή το Ίδρυμα Novo Nordisk, κύριος μέτοχος της εταιρείας, χρηματοδοτεί 9.500 επιστήμονες και έχει επεκτείνει σημαντικά τη δράση του χάρη στα υψηλά κέρδη από τα φαρμακευτικά σκευάσματα.

Η οικονομική εξάρτηση από τη Novo προκαλεί παραλληλισμούς με τη Nokia στη Φινλανδία, της οποίας η κατάρρευση έπληξε την οικονομία της χώρας. Η πρωθυπουργός της Δανίας, Μέτε Φρέντερικσεν, αναγνωρίζει τον κίνδυνο, αλλά απορρίπτει τη σύγκριση, υποστηρίζοντας ότι η δανική οικονομία είναι πιο ισορροπημένη.

Ο Las Olsen συμφωνεί, εξηγώντας ότι η Nokia κατέρρευσε, ενώ η Novo συνεχίζει να αναπτύσσεται. Παράλληλα, η δανική οικονομία είναι ευέλικτη, χάρη σε προσαρμοστικές εργασιακές σχέσεις και δυνατότητα εύκολης ανακατανομής εργατικού δυναμικού. Τα επίπεδα απασχόλησης και μισθών παραμένουν σταθερά, μειώνοντας τον συστημικό κίνδυνο.

Παρόλα αυτά, η εταιρεία απασχολεί πάνω από 30.000 εργαζομένους στη Δανία. Αν επιβεβαιωθούν οι αναφορές για απολύσεις από τον νέο CEO, Maziar Mike Doustdar, τότε περιοχές όπως η Kalundborg και η Bagsvaerd, όπου βρίσκονται βασικές εγκαταστάσεις της Novo, θα επηρεαστούν ιδιαίτερα.

Η εξάρτηση της χώρας από έναν και μόνο εταιρικό κολοσσό, όσο και αν προσφέρει δημοσιονομικά οφέλη, προκαλεί προβληματισμό για την ανθεκτικότητα του μοντέλου ανάπτυξης της Δανίας.

MONEY