Οι Σουηδοί μετακομίζουν Εκκλησία

Τετάρτη, 20 Αυγούστου, 2025

Γιώτα Πεπαρίδη

 

Στη Σουηδία έχει ξεκινήσει το διήμερο ταξίδι μίας εκκλησίας προκαλώντας σάλο στα ΜΜΕ και στα social media - Πώς οι Άγιοι Σαράντα «άνοιξαν» τον δρόμο στη Λεωφόρο Κηφισίας;

Viral έχει γίνει η μετακόμιση εκκλησίας στη Σουηδία. Ένα κτίριο 113 ετών και βάρους 672 τόνων ξεκίνησε την Τρίτη ένα ταξίδι μετεγκατάστασης, το οποίο αναμένεται να κρατήσει δύο μέρες και ο ρυθμός του θα είναι 500 μέτρα την ώρα. Στο ιστορικό γεγονός, στην πόλη Κιρούνα όπου κατοικούν 18.000 πολίτες, εκτιμάται ότι θα παραστούν 10.000 άνθρωποι. Ενώ το Associated Press σημειώνει πως η πόλη αυτή την εβδομάδα, φιλοξενεί περίπου 23.000 επισκέπτες, συμπεριλαμβανομένων μελών του αυτόχθονου λαού Σαάμι (σ.σ. είναι ένας λαός που κατοικεί κυρίως στη Λαπωνία).

Ο λόγος πίσω από αυτή την αλλαγή βρίσκεται στις ρωγμές που παρουσιάζει το έδαφος της παλιάς πόλης μετά από έναν και πλέον αιώνα εξορύξεων σιδηρομεταλλευμάτων. Μάλιστα, πρόκειται για το μεγαλύτερο ορυχείο του κόσμου. Η Λουθηρανική εκκλησία εξαιτίας αυτού απειλούταν από καθίζηση, για αυτό και αποφασίστηκε η μεταφορά της.

Η Κιρούνα Κίρκα, όπως είναι η σουηδική της ονομασία, θα εγκατασταθεί 5 χιλιόμετρα ανατολικά, προς το νέο κέντρο της πόλης. Αξίζει να σημειωθεί ότι η μετακίνηση της εκκλησίας γίνεται στο πλαίσιο μίας μετεγκατάστασης ολόκληρης της πόλης που έχει ξεκινήσει από το 2004. 

Μέχρι τον Ιούλιο του 2025, έχουν μεταφερθεί 25 κτήρια, ενώ μαζί με την εκκλησία, έχουν απομείνει 16.

Η ιστορική εκκλησία της Σουηδίας

Η εκκλησία αυτή είναι ξύλινης κατασκευής και εγκαινιάστηκε το 1912. Οι Σουηδοί, το 2001, την ψήφισαν ως το «καλύτερο κτίριο όλων των εποχών, κατασκευασμένο πριν το 1950», σε μία δημοσκόπηση που ήταν συνδεδεμένη με το υπουργείο Πολιτισμού.

Χτισμένη σε έναν λόφο, ώστε οι πιστοί να μπορούν να μπορούν να βλέπουν ολόκληρη την πόλη της Κιρούνα, σχεδιάστηκε από τον Γκούσταφ Βίκμαν προκειμένου να μιμηθεί το στυλ των Σαάμι ως δώρο από την LKAB, την κρατική εταιρεία εξόρυξης. Το ορυχείο από την άλλη, χρονολογείται από το 1910.

Η Λουθηρανική εκκλησία με το νεογοτθικό της στυλ θεωρείται ως το πιο χαρακτηριστικό κτήριο της πόλης, με αποτέλεσμα μέχρι και τον περασμένο χρόνο να συγκεντρώνει πλήθος επισκεπτών που ήθελαν να τη θαυμάσουν. Ωστόσο, πέρυσι ο ναός έκλεισε, για να ξεκινήσουν οι διαδικασίες της μετεγκατάστασης.

Το ταξίδι άρχισε μετά από οχτώ χρόνια σχεδιασμού και εκτιμώμενο κόστος 500 εκατομμυρίων κορωνών (σ.σ. περίπου 45 εκατομμύρια ευρώ).

Το θέαμα

Πριν ξεκινήσει η μεταφορά της εκκλησίας, η εφημέριος, Λένα Τιάρνμπεργκ, και η επίσκοπος, Άσα Νύστρουμ, της Επισκοπής Λουλέο, έδωσαν την ευλογία τους για το ταξίδι.

Η διαδικασία θα περιλαμβάνει και μουσικές εμφανίσεις, όπως της KAJ, η οποία εκπροσώπησε τη χώρα στο διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision το 2025. Σουηδικά μέσα ενημέρωσης, ακόμα, μεταδίδουν ζωντανά το ταξίδι της Κιρούνα Κίρκα, χαρακτηρίζοντάς το ως «Ο Μεγάλος Περίπατος της Εκκλησίας».

Παράλληλα, η περιοχή έχει προσελκύσει αρκετούς τουρίστες, όπως συμβαίνει όλο το χρόνο, τόσο για τον Ήλιο του Μεσονυχτίου όσο και για το Βόρειο Σέλας.

Επιπλέον, ανάμεσα στους παρευρισκόμενους θα είναι και ο βασιλιάς της Σουηδίας, Κάρολος ΙΣΤ’ Γουσταύος.

Η διαδικασία της μετεγκατάστασης

Η εκκλησία αναμένεται να ανοίξει ξανά στη νέα της τοποθεσία στα τέλη του επόμενου έτους. Η Κιρούνα Κίρκα είναι μόνο ένα μικρό μέρος της «μετακόμισης».

Η εταιρείας LKAB αναφέρει ότι περίπου 3.000 σπίτια και περίπου 6.000 άνθρωποι πρέπει να φύγουν από το σημείο.Όμως, ολόκληρη η μετεγκατάσταση της πόλης δεν αναμένεται να υλοποιηθεί πριν από το 2035. Σημειώνεται δε, ότι η εταιρεία εξορύξεων έδωσε στους κατοίκους που επλήγησαν, είτε να αποζημιωθούν, είτε να ανοικοδομήσουν σπίτια ή κτίρια στη «νέα» πόλη.

Όλα αυτά, βέβαια, έχουν προκαλέσει μία έντονη κριτική, καθώς συνοδεύονται από την επέκταση του ορυχείου. Μεταξύ άλλων, οι Σαάμι υπογραμμίζουν ότι φοβούνται, πως ο κατακερματισμός της γης δυσχεραίνει την εκτροφή ταράνδων. Πιο συγκεκριμένα, φαίνεται να απειλεί τις παραδοσιακές μεταναστευτικές οδούς του ζώου, κάτι που θα θέσει σε κίνδυνο τα μέσα διαβίωσης των ιθαγενών κτηνοτρόφων στην περιοχή.

Η μετακόμιση των Αγίων Σαράντα από τη Λεωφόρο Κηφισίας

Τον Μάρτιο του 1991 επί της Λεωφόρου Κηφισίας, μετακινήθηκε μία εκκλησία από ένα σημείο σε άλλο. Ο ναός των Αγίων Σαράντα μεταφέρθηκε με στόχο να σωθεί το βυζαντινό παρεκκλήσι, αλλά παράλληλα, να γίνει και η διαπλάτυνση της Λεωφόρου Κηφισίας, η οποία περιοριζόταν σε μία λωρίδα.

Το παρεκκλήσι βρίσκεται περίπου απέναντι από την εκκλησία τολυ Αγίου Δημητρίου πλέον. Ωστόσο, μέχρι το 1991 ήταν 150 μέτρα μακρύτερα, εκεί που τώρα βρίσκεται η δεξιά λωρίδα, η άνοδος, της Λεωφόρου Κηφισίας.

Οι Άγιοι Σαράντα χτίστηκαν το 1562 και αποτελεί μέχρι και σήμερα ένα μοναδικό μνημείο, μέρος της  ζωντανής ιστορίας της Κηφισιάς, ανά τους αιώνες. Για αυτό τον λόγο, οι υπεύθυνοι δεν ήθελαν να προχωρήσουν στην κατεδάφισή του – η οποία ήταν μία από τις προτεινόμενες λύσεις-.

Έπειτα από πρόταση του αρχιτέκτονα Δημήτρη Κορρέ, προς τον Δήμο και με τις απαραίτητες ενέργειες, το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο έλαβε την απόφαση ολόκληρης της εκκλησίας αυτούσιας. Ο ναός δε, είχε κηρυχθεί διατηρητέος.

TO BHMA