ARTE: Η ελληνική επένδυση στο γάλλιο «κλειδί» για απεξάρτηση της ΕΕ από την Κίνα

Δευτέρα, 21 Ιουλίου, 2025

Το ευρωπαϊκό δίκτυο ΑRΤΕ επισκέφθηκε τις εγκαταστάσεις της Metlen στη Βοιωτία

«Σε αυτό το ορυχείο στην καρδιά της Ελλάδας, εξορύσσεται βωξίτης και στη συνέχεια μετατρέπεται σε γάλλιο. Είναι η μόνη μονάδα παραγωγής στην Ευρώπη για αυτό το πολύτιμο ορυκτό, το οποίο είναι απαραίτητο για την κατασκευή ηλιακών συλλεκτών, κινητών τηλεφώνων και φώτων LED. Με αυτό το έργο, η Ευρώπη στοχεύει να τερματίσει την εξάρτησή της από την Κίνα για την προμήθεια γαλλίου».

Αυτό τονίζει μεταξύ άλλων το ντοκιμαντέρ του ευρωπαϊκού δικτύου ARTE, με σαφή αναφορά στο ορυχείο βωξίτη της Metlen στη Βοιωτία, το οποίο και επισκέφθηκε προκειμένου να πραγματοποιήσει τα γυρίσματα.

Το ντοκιμαντέρ υπογραμμίζει τη ελληνική επένδυση στο κρίσιμο αυτό ορυκτό, επισημαίνοντας μέρος του ενεργειακού μέλλοντος της Ευρώπης βρίσκεται στα βάθη ενός ορυχείου στο κέντρο της Ελλάδας…

Η επένδυση αυτή αναγνωρίστηκε ως Στρατηγικό Έργο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο πλαίσιο του Κανονισμού για τις Κρίσιμες Πρώτες Ύλες (CRMA). Σημειώνεται ότι η ένταξη του καθετοποιημένου έργου της METLEN – που περιλαμβάνει την εξόρυξη βωξίτη, την επέκταση της μονάδας αλουμίνας και την παραγωγή 50 ΜΤ γαλλίου ετησίως – στον κατάλογο των 47 Στρατηγικών Έργων του CRMA (από τα 170 υποψήφια), υπογραμμίζει την κρίσιμη σημασία των υλικών αυτών για την ευρωπαϊκή βιομηχανική αυτάρκεια και την ασφάλεια εφοδιασμού. Η αναγνώριση αυτή ανοίγει τον δρόμο για ταχύτερες αδειοδοτήσεις, πρόσβαση σε χρηματοδοτικά εργαλεία της ΕΕ και ενισχυμένη θεσμική υποστήριξη, καθιστώντας την επένδυση σημείο αναφοράς για τον νέο βιομηχανικό χάρτη της Ευρώπης.

Η αναφορά Μητσοτάκη

Στο θέμα των στρατηγικών επενδύσεων αναφέρθηκε σήμερα και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην εβδομαδιαία ανάρτησή του  στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: «Τους τελευταίους μήνες έχουν εγκριθεί 15 νέα επενδυτικά σχέδια συνολικού ύψους άνω των 2,4 δισ. ευρώ. Από τα σχέδια αυτά, τα 7 αφορούν τη βιομηχανία, 6 τον τουρισμό και 2 την έρευνα και τεχνολογία»,

«Επενδύσεις που φέρνουν δουλειές, τεχνογνωσία και παραγωγή με υψηλή προστιθέμενη αξία», τονίζει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, προσθέτοντας ότι αξιοσημείωτη είναι και η δυναμική είσοδος της χώρας μας στο ευρωπαϊκό δίκτυο υποδομών που χτίζεται γύρω από τα μικροκυκλώματα και τους ημιαγωγούς, τον πιο κρίσιμο τομέα της νέας ψηφιακής εποχής και οικονομίας.

«Στόχος μας είναι, μαζί με την επένδυση παραγωγής γαλλίου στην Ελλάδα, που αποτελεί τη βασική πρώτη ύλη για την κατασκευή ημιαγωγών, να δημιουργήσουμε μια εγχώρια αλυσίδα υψηλής προστιθέμενης και τεχνολογικής αξίας που θα συμβάλει στην παραγωγική αυτονομία της Ελλάδας και της Ευρώπης. Γι’ αυτό και είναι πολύ σημαντική η στρατηγική σύμπραξη του Υπουργείου Ανάπτυξης και της Ένωσης Ελληνικών Εταιρειών Αναδυομένων Τεχνολογιών (HETiA) που αφορά την ίδρυση του πρώτου Ελληνικού Κέντρου Ικανοτήτων Ημιαγωγών με κρατική ενίσχυση ύψους 3,6 εκ ευρώ» γράφει χαρακτηριστικά.

Ο ρόλος της Ελλάδας

Με το εν λόγω project, η Metlen γίνεται πρωτοπόρος στον αγώνα απεξάρτησης της Ευρώπης από το κινεζικό γάλλιο, με την παραγωγή του να αναμένεται να φτάσει τους 50 τόνους, αριθμός που θα προμηθεύει όλη την Ευρώπη και θα της επιτρέπει να είναι αυτάρκης σε μια κρίσιμη πρώτη ύλη με ποικίλες χρήσεις, από τις τηλεπικοινωνίες, στα φωτοβολταϊκά και τους ημιαγωγούς.

Σύμφωνα με διοικητικά στελέχη της εταιρείας, οι εγκαταστάσεις στον Άγιο Νικόλαο Βοιωτίας αποτελούν μια πρότυπη περίπτωση για την Ευρώπη, στην οποία με αλουμίνα, αλουμίνιο, βωξίτη και ενεργειακό κέντρο σε μία εγκατάσταση.

Η κρισιμότητα αυτής της επένδυσης αναδεικνύεται και από το γεγονός ότι ήδη μεγάλες εταιρείες του εξωτερικού από Ευρώπη, Αμερική και Καναδά, έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για την πρώτη ύλη που θα παράγει το εργοστάσιο της Metlen, δεδομένου και ότι η συντριπτική πλειοψηφία του γαλλίου παράγεται στην Κίνα. Αξίζει να σημειωθεί πως η παγκόσμια παραγωγή γαλλίου ανέρχεται στους 750 τόνους ετησίως, κάτι που καθιστά την ποσότητα που παράγει η Metlen, κρίσιμης σημασίας. Το γάλλιο που θα παράγει η Metlen θα είναι καθαρότητας 99,99%.

Τα εύσημα της Handelsblatt

«Η ελληνική εταιρεία Metlen Energy & Metals SA επενδύει 295,5 εκατ. ευρώ στην πρώτη γραμμή παραγωγής γαλλίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την εταιρεία, η παραγωγή έχει προγραμματιστεί να ξεκινήσει το 2027 και να αντικαταστήσει πλήρως τις εισαγωγές γαλλίου στην Ευρώπη από το 2028». Αυτά είχε γράψει στις αρχές του έτους η γερμανική εφημερίδα Handelsblatt σε εκτενές της άρθρο, αναφορικά με τις επόμενες κινήσεις της Metlen, επικαλούμενη τις δηλώσεις του CEO και βασικού μετόχου της εταιρείας, Ευάγγελου Μυτιληναίου,  κατά την παρουσίαση του επενδυτικού σχεδίου: «Με αυτόν τον τρόπο, ενισχύουμε την αυτάρκεια της Ευρώπης σε κρίσιμες πρώτες ύλες και στηρίζουμε τη στρατηγική θέση της Ελλάδας στην παγκόσμια αγορά».

Στις ακτές της Βοιωτίας, η Metlen λειτουργεί ορυχεία βωξίτη και μονάδα παραγωγής αλουμινίου. «Η εισηγμένη οικογενειακή επιχείρηση είναι ο μόνος παραγωγός βωξίτη, αλουμίνας και αλουμινίου στην Ευρώπη που είναι εμπλέκεται σε όλα τα στάδια της αλυσίδας παραγωγής και εφοδιασμού. Αυτό καθιστά το Metlen ιδανική για την παραγωγή γαλλίου, ειδικά επειδή ο βωξίτης που εξορύσσεται στη Βοιωτία είναι σχετικά πλούσιος σε γάλλιο», γράφει η γερμανική εφημερίδα.

Metlen: Μεγάλη επένδυση 295,5 εκατ. για παραγωγή βωξίτη, αλουμίνας και γαλλίου

Οι δράσεις της Metlen

Το δημοσίευμα υπενθυμίζει ότι η Metlen, πρώην Mytilineos Holdings, δραστηριοποιείται στη μεταλλουργία καθώς και στην κατασκευή εργοστασίων και οχημάτων σε περισσότερες από 30 χώρες και κατασκευάζει και εκμεταλλεύεται σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής και έργα υποδομής. Ο όμιλος ετερογενών δραστηριοτήτων περιλαμβάνει τον μεγαλύτερο ιδιωτικό προμηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα, την Protergia. Η Metlen πραγματοποίησε πωλήσεις 5,5 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2023 και ανέφερε κέρδη προ φόρων (EBITDA) ύψους 1,01 δισεκατομμυρίων ευρώ, αναφέρει ο συντάκτης.

Με την επένδυση τώρα να έχει αποφασιστεί, η εταιρεία θέλει να αυξήσει την παραγωγή βωξίτη σε δύο εκατομμύρια τόνους ετησίως και την παραγωγή αλουμίνας σε 1,26 εκατομμύρια τόνους. Η εταιρεία εκτιμά ότι αυτό θα επιτρέψει την εξαγωγή γαλλίου ύψους 50 μετρικών τόνων ετησίως. Αυτό αντιστοιχεί με το σύνολο των εισαγωγών γαλλίου της ΕΕ το 2022.

Η Handelsblatt για την κυριαρχία της Κίνας στη αγορά

Μόλις το 2010, η παγκόσμια αγορά γαλλίου προμηθεύονταν εξίσου από τις χώρες της Κοινοπολιτείας Ανεξάρτητων Κρατών, την Κίνα και την Ευρώπη. Στη συνέχεια, η Κίνα επέκτεινε μαζικά τις παραγωγικές της ικανότητες. Αυτό οδήγησε σε απότομη πτώση των τιμών της παγκόσμιας αγοράς τη δεκαετία του 2010, οι οποίες ήταν προσωρινά χαμηλότερες από το κόστος παραγωγής.

Όπως εξηγεί η Handelsblatt, με τις τιμές ντάμπινγκ, η Κίνα απώθησε σχεδόν όλους τους άλλους παραγωγούς γαλλίου από την αγορά. Οι Κινέζοι κατασκευαστές κυριαρχούν πλέον στην παγκόσμια αγορά. Σύμφωνα με στοιχεία από το Γεωλογικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ, περισσότερο από το 98% της παγκόσμιας παραγωγής γαλλίου προήλθε από την Κίνα το 2023.

Το 2023, το Πεκίνο ανακοίνωσε ότι θα εισαγάγει ελέγχους εξαγωγών για το γερμάνιο και το γάλλιο. Αυτή ήταν η απάντηση της κινεζικής ηγεσίας στην απαγόρευση των δυτικών για τις εξαγωγές μικροτσίπ. Οι εξαγωγείς γαλλίου έπρεπε να υποβάλουν αίτηση για ειδικές άδειες.

Επειδή οι διαδικασίες έγκρισης καθυστερούσαν, πρακτικά δεν υπήρχαν εξαγωγές το καλοκαίρι του 2023. Ως αποτέλεσμα, οι εισαγωγές γαλλίου στην ΕΕ μειώθηκαν κατά το ήμισυ σε λιγότερους από 25 μετρικούς τόνους κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Η Κίνα εξάγει ξανά γάλλιο από τον Δεκέμβριο του 2023, αλλά η εξάρτηση παραμένει. Ως εκ τούτου, οι εταιρείες σε όλο τον κόσμο αναζητούν εναλλακτικές πηγές προμήθειας

Ο.Τ.