Οι μπίζνες πίσω από τα πολύνεκρα ναυάγια

 Τετάρτη, 29 Δεκεμβρίου, 2021

Γιάννης Παπαδόπουλος

Τρεις ημέρες, τρία ναυάγια, τουλάχιστον 31 νεκροί στις ελληνικές θάλασσες. Σε όλες τις περιπτώσεις, στην Πάρο, στη Φολέγανδρο και στα Αντικύθηρα, τα υπερφορτωμένα σκαριά με πρόσφυγες και μετανάστες είχαν ξεκινήσει από τα τουρκικά παράλια με απευθείας προορισμό την Ιταλία.

Μετανάστες πάνω στο σκαρί του καταμαράν που ανετράπη ανοιχτά της Πάρου στις 24 Δεκεμβρίου. Δεκαέξι σοροί ανασύρθηκαν από το ναυάγιο, ενώ διασώθηκαν συνολικά 63 άνθρωποι.

Το σήμα για βοήθεια από το Λιμεναρχείο Πάρου έφτασε παραμονή Χριστουγέννων, λίγο πριν από το γιορτινό τραπέζι. Ο Ηλίας Παντασούλας, με το ομώνυμο καΐκι, έσπευσε στο σημείο που είχαν υποδείξει οι Αρχές, βορειοδυτικά του νησιού. Οταν έφτασε, μια μηχανότρατα είχε ήδη περισυλλέξει τους ναυαγούς και άλλα σκάφη ανέσυραν νεκρούς από τη θάλασσα. Ακολούθησε τις περιοχές που φώτιζε το διασωστικό ελικόπτερο, προσέγγισε και το αναποδογυρισμένο σκαρί στο μισό μέτρο για να δει μήπως είχε παγιδευτεί κάποιος μέσα. Επί πέντε ώρες έψαχνε μάταια για άλλους επιζώντες.

«Δεν υπήρχε κάποια ξέρα εκεί, είναι αδιευκρίνιστο πώς συνέβη το ναυάγιο», λέει στην «Κ» ο κ. Παντασούλας. Η ανατροπή του καταμαράν ανοιχτά της Πάρου ήταν ένα πρωτόγνωρο συμβάν. Σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει στο Ανατολικό Αιγαίο, στα Κυκλαδονήσια σπανίως είχαν παραστάσεις από αφίξεις προσφύγων και μεταναστών. Δεκαέξι σοροί ανασύρθηκαν από το ναυάγιο της 24ης Δεκεμβρίου στην Πάρο, ενώ διασώθηκαν 63 άνθρωποι. Ο καιρός ήταν καλός για την εποχή, έπνεαν δυτικοί άνεμοι έντασης δύο μποφόρ. Από μαρτυρίες διασωθέντων προκύπτει ότι κάποια στιγμή έπαψε να λειτουργεί η μηχανή του σκάφους, είτε από έλλειψη καυσίμων είτε εξαιτίας κάποιας μηχανικής βλάβης. Στον πανικό τους οι υπεράριθμοι επιβάτες πιθανότατα κινήθηκαν προς τη μία πλευρά και η μετατόπιση φορτίου ανέτρεψε το σκαρί. Ακόμη μία σορός από το ναυάγιο της Πάρου εντοπίστηκε λίγες ημέρες αργότερα στη θαλάσσια περιοχή Κιόνια της Τήνου ανεβάζοντας τον αριθμό των θυμάτων στα 17.

Αυτό ήταν ένα από τα τρία ναυάγια που σημειώθηκαν σε διάστημα τριών ημερών την περασμένη εβδομάδα στις ελληνικές θάλασσες. Ο απολογισμός τους είναι τουλάχιστον 31 νεκροί. Σε όλες τις περιπτώσεις τα σκάφη είχαν ξεκινήσει από τα τουρκικά παράλια και οι διακινητές είχαν βάλει πλώρη απευθείας για τις ιταλικές ακτές, η Ελλάδα θα ήταν ενδιάμεσος σταθμός.

Στις 21 Δεκεμβρίου σημειώθηκε το πρώτο ναυάγιο όταν μια τουριστική θαλαμηγός βυθίστηκε στη Φολέγανδρο. Τρεις σοροί εντοπίστηκαν και 13 άνθρωποι διασώθηκαν από τις έρευνες του Λιμενικού. Και σε αυτό το συμβάν οι καιρικές συνθήκες δεν ήταν δυσμενείς. Ο αέρας έφτανε τα τέσσερα μποφόρ και υπήρχε λίγος κυματισμός. Βάσει μαρτυριών, η μηχανή του σκάφους σταμάτησε να λειτουργεί και ακολούθησε εισροή υδάτων. Οι ναυαγοί κάλεσαν τον ευρωπαϊκό αριθμό έκτακτης ανάγκης «112» για βοήθεια. Ο συνολικός αριθμός όσων είχαν επιβιβαστεί δεν έχει ακόμη διευκρινιστεί. Από τις διαθέσιμες μαρτυρίες προκύπτει ότι στο σκάφος μπορεί να βρίσκονταν από 38 έως 58 άτομα.

Οπως προκύπτει από μαρτυρίες διασωθέντων, οι διακινητές ζητούν από 6.000 έως 9.000 ευρώ ανά επιβάτη.

Στις 23 Δεκεμβρίου προσάραξε στη βραχονησίδα Πρασονήσι, βόρεια των Αντικυθήρων, ένα ιστιοφόρο το οποίο μετέφερε τουλάχιστον 100 ανθρώπους. Οι 90 εξ αυτών, ανάμεσά τους και 27 ανήλικοι, κατόρθωσαν να σκαρφαλώσουν στη νησίδα, όπου και εντοπίστηκαν από τους διασώστες. Επειτα από έρευνα στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή αλλά και υποβρυχίως, εντός του ημιβυθισμένου σκάφους, περισυνελέγησαν 11 σοροί.

Παλαιότερα

Οι απόπειρες των διακινητών για απευθείας διαδρομές από την Τουρκία προς την Ιταλία δεν είναι νέο φαινόμενο. Κατά καιρούς, ακόμη και κατά την περίοδο των μεγάλων αφίξεων στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου το 2015 και το 2016, ορισμένα κυκλώματα επέλεγαν σποραδικά ως εναλλακτική λύση αυτή την επικίνδυνη οδό. Φέτος όμως παρατηρείται μια στροφή προς αυτή τη διαδρομή. Υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 120 σκάφη έχουν κατορθώσει να φτάσουν από την Τουρκία στην Ιταλία μεταφέροντας περίπου 11.900 άτομα. Αντίστοιχα, φέτος πέρασαν από την Ελλάδα στην Ιταλία μόλις 591 άτομα. Τα κυκλώματα επιλέγουν συνήθως για αυτή την οδό τουριστικά σκάφη, ιστιοφόρα ή θαλαμηγούς, για να περνούν απαρατήρητα από τις ελληνικές θάλασσες. Οπως προκύπτει από μαρτυρίες διασωθέντων, οι διακινητές ζητούν από 6.000 έως 9.000 ευρώ ανά επιβάτη.

Παραμονή Χριστουγέννων, ακόμη ένα ιστιοφόρο κατευθυνόταν από τα τουρκικά παράλια προς την Ιταλία. Η πορεία του όμως ανακόπηκε στον όρμο Γυαλιά της Ανατολικής Μάνης, όταν προσάραξε πιθανότατα από λάθος χειρισμό σε βραχώδη ακτή. Στο σκάφος «Wave Dancer» επέβαιναν 92 άνθρωποι, εκ των οποίων οι 54 ήταν ανήλικοι. Τρεις άνδρες εντοπίστηκαν και συνελήφθησαν ως διακινητές καθώς προσπαθούσαν να διαφύγουν.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ