Η γονοκτονία των ελληνικών θαλασσών

Αλιείς και... καλοφαγάδες καταστρέφουν τον

θαλάσσιο πλούτο προτού προλάβει να αναπαραχθεί

Πέμπτη, 12 Αυγούστου, 2010
«Το ψάρι είναι καλό ή ένα στην οκά ή χίλια στην οκά» λέει μια παλιά έκφραση. Αυτό σημαίνει ότι νόστιμο το ψάρι είναι είτε πολύ μεγάλο είτε πολύ μικρό. Πράγματι, το μικρό μπαρμπούνι ή το μαριδάκι είναι εξαιρετικός μεζές. Αλλά επειδή οι καιροί άλλαξαν, η υπεραλιεία ελαχιστοποίησε στα όρια της εξαφάνισης τα αποθέματα και για να... έχουμε πρέπει να προσέχουμε. Ετσι η κατανάλωσή τους πλέον απαγορεύεται. Προσοχή λοιπόν όταν καταπίνουμε το μικρό ψαράκι στο εστιατόριο ή στο σπίτι μας, συμμετέχουμε σε ένα έγκλημα που τα τελευταία χρόνια στην πλειονότητα των ανεπτυγμένων χωρών της Ευρώπης ουδείς διανοείται να διαπράξει.

Και όμως « στο Ανατολικό Αιγαίο, αλλά και σε άλλες περιοχές, το μικρό γοπάκι και το μπαρμπουνάκι βρίσκονται σε όλες τις ταβέρνες και τα ιχθυοπωλεία. Δυστυχώς οι έλεγχοι είναι ανύπαρκτοι» τονίζει η κυρία Αναστασία Μήλιου, υδροβιολόγος από την περιβαλλοντική οργάνωση Αρχιπέλαγος. Η επίτροπος Αλιείας της ΕΕ κυρία Μαρία Δαμανάκη έχει επανειλημμένα το τελευταίο διάστημα προειδοποιήσει ότι δεν θα διστάσει να στείλει, ως ύστατο μέσον, ακόμα και στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο όποια χώρα δεν συμμορφώνεται με τον Ευρωπαϊκό Μεσογειακό Κανονισμό Αλιείας, μεταξύ αυτών, δυστυχώς, και την Ελλάδα. Σε αυτή την περίπτωση το βαρύτατο πρόστιμο που θα κληθεί να πληρώσει η χώρα για μια ακόμη σοβαρή περιβαλλοντική παρανομία θεωρείται μονόδρομος.
Ωστόσο η συνέχιση της αλίευσης ψαριών κάτω από τα ελάχιστα επιτρεπόμενα μεγέθη και μάλιστα σε υπερβολικό βαθμό θεωρείται από ορισμένους απαράγραπτο δικαίωμα και μάλιστα με την κλασική επίδειξη ...ελληνικού τσαμπουκά. Λόγω του όγκου της δραστηριότητάς τους οι πρώτοι που ενοχοποιούνται για την ελληνική... γονοκτονία είναι οι μηχανότρατες οι οποίες συνεχίζουν να σαρώνουν παράνομα τεράστιες εκτάσεις με τα δίχτυα τους στον βυθό, ερημώνοντας τα πάντα. « Δυστυχώς, όπως συμβαίνει στα περισσότερα πράγματα στην Ελλάδα, οι νόμοι υπάρχουν αλλά δεν εφαρμόζονται. Για την τσιπούρατο ελάχιστο επιτρεπόμενο μέγεθος είναι 20 εκατ. Ψαρεύεται παρ΄ όλα αυτά παντού. Ειδικά η αγορά της Βόρειας Ελλάδας έχει κατακλυστεί από τη λεγόμενη λίγδα,τη μικρή τσιπούρα που είναι μεγέθους 10-12 εκατοστών» επισημαίνει ο πρόεδρος της Συνομοσπονδίας Αλιευτικών Οργανώσεων κ. Δημήτρης Κοτσοργιός. Μια βόλτα στο Διαδίκτυο αρκεί για να καταλάβει κανείς την κατάσταση. Οι συνταγές με γόνο καλαμαριού αλλά και πολύ μικρών ψαριών είναι εκατοντάδες και οι συγγραφείς τους κάθε άλλο παρά «ντρέπονται» να δηλώσουν το όνομά τους. « Υπάρχει ευθύνη και των καταναλωτών.Δεν είναι δυνατόν να πηγαίνουμε σε μια ταβέρνα και να ζητάμε π.χ. γόνο καλαμαριού » συμπληρώνει ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Παράκτιων Αλιέων Νότιου Αιγαίου κ. Δημήτρης Ζαννές.
Oι εκπρόσωποι της μέσης αλιείας αρνούνται τις κατηγορίες και υποστηρίζουν ότι παίρνουν τα μέτρα τους. «Αυτό που εξασφαλίζει να μην πιάνονται πολύ μικρά ψάρια,είναι η τήρηση του ανοίγματος του διχτυού,το μάτι όπως λέγεται, στα 20 χιλιοστά κατώτατο όριο για όλα τα αλιευτικά εργαλεία.Θεωρώ πως η έννοια της επιλεκτικότητας έχει παρερμηνευτεί στην Ελλάδα. Στην Ευρώπη, που η αλιεία στοχεύει συνήθως σε ένα είδος, επιλεκτικότητα σημαίνει αλίευση ψαριών με αποδεκτό μέγεθος. Στην Ελλάδα όμως που η αλιεία είναι πολυειδική,επιλεκτικότητα θεωρείται η εξαλίευση συγκεκριμένων ειδών ψαριών, γεγονός που έχει οδηγήσει σε εξαφάνιση πολλά υψηλής εμπορικής αξίας ψάρια (αστακούς, γλώσσες, χταπόδια κλ.π.)» τονίζει ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενωσης Πλοιοκτητών Μέσης Αλιείας (ΠΕΠΜΑ) κ. Γιάννης Μπουντούκος . Αλλά, όπως προσθέτει- αφήνοντας να εννοηθεί ότι η εφαρμογή των κανονισμών είναι σχετική-, «αν εφαρμόσει κάποιος το άνοιγμα διχτυού για να μην ψαρέψει ένα μικρό μπαρμπούνι θα πιάσει έναν μικρό μπακαλιάρο, που για ελάχιστα χιλιοστά δεν θα μπορεί να πουλήσει χωρίς να κινδυνεύει να θεωρηθεί παράνομος».
Εκεί όπου παράκτιοι αλιείς και οι εκπρόσωποι της μέσης αλιείας ταυτίζονται στις απόψεις τους είναι ο καταστροφικός, όπως τον χαρακτηρίζουν, ρόλος της ερασιτεχνικής αλιείας και ειδικά του ψαροντούφεκου. Παράκτιοι vs μηχανότρατας
«Το σύρσιμο που κάνει το εργαλείο της μηχανότρατας στον βυθό είναι καταστροφικό για την αναπαραγωγή των ψαριών» δηλώνει ο πρόεδρος των Παράκτιων Αλιέων κ. Δημήτρης Ζαννές

Η μείωση των ελληνικών θαλάσσιων αποθεμάτων έχει φέρει σε πολεμική αντιπαράθεση και τους ίδιους τους αλιείς ανάλογα με τη δραστηριότητά τους. Σύμφωνα με μετρήσεις το 50% ως 70%, ανάλογα με το είδος, των «εμπορικών» ψαριών που διατίθενται στην Ελλάδα είναι προϊόν αλίευσης. Και οι μεν κατηγορούν τους δε. Οι μηχανότρατες καταστρέφουν τον βυθό της θάλασσας καταγγέλλουν οι παράκτιοι. «Εσείς τα ίδια και χειρότερα κάνετε,απλώς μας συκοφαντείτε γιατί εμείς ρίχνουμε τις τιμές» ανταπαντά η άλλη πλευρά. Οι παράκτιοι αλιείς, δηλαδή τα μικρά ως επί το πλείστον ψαροκάικα, βρίσκονται σε ανοικτή κόντρα με τους εκπροσώπους της μέσης αλιείας, ιδιοκτήτες μηχανότρατας και γρι γρι, εδώ και αρκετά χρόνια.
« Πλέον οι επιστήμονες παραδέχονται αυτό που εμείς οι παράκτιοι ψαράδες βλέπουμε εδώ και χρόνιαότι τα αποθέματα ψαριού μειώνονται συνεχώς.Αυτό σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στη υπεραλιεία και στην καταστροφή του θαλάσσιου οικοσυστήματος από τις μηχανότρατες. Το σύρσιμο που κάνει το εργαλείο της μηχανότρατας στον βυθό είναι καταστροφικό για την αναπαραγωγή των ψαριών και τη θαλάσσια βλάστηση » δηλώνει ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Παράκτιων Αλιέων Νότιου Αιγαίου κ. Δημήτρης Ζαννές.
« Είναι μύθος η υπεραλιεία » απαντά ο κ. Δημήτρης Νταουλτζής, πρώην πρόεδρος της ΠΕΠΜΑ και ιδιοκτήτης μηχανότρατας όπως προαναφέραμε. « Το Αιγαίο είναι ακόμη γεμάτο ψάρια. Φέτος εγώ ψάρεψα ποσότητες μπακαλιάρου ρεκόρ. Επιπλέον οι μηχανότρατες απαγορεύεται να ψαρέψουν από τέλη Μαΐου μέχρι τέλη Σεπτέμβρη που είναι η περίοδος αναπαραγωγής.Ο λόγος που μας κατηγορούν οι παράκτιοιείναι οικονομικός.Εμείς ψαρεύουμε τέτοιες ποσότητες που έχουμε δυνατότητα να προσφέρουμε χαμηλές τιμές». Και τα επιχειρήματα δεν έχουν τέλος. « Θεωρώ ότι οι 700 μηχανότρατες και γρι- γρι αποτελούν τον πραγματικό πυρήνα της ελληνικής αλιείας. Δίνουμε δουλειά σε κόσμο τόσο στη θάλασσα όσο και στη στεριά. Στις οργανώσεις των παράκτιων συμμετέχουν άτομα για τα οποία το ψάρεμα είναι δευτερεύουσα απασχόληση ή ακόμα και χόμπι » παρατηρεί ο κ. Νταουλτζής.
«Από τα 38.000 μέλη μας τουλάχιστον τα 2/3 έχει σαν αποκλειστική ή κύρια δραστηριότητα την αλιεία.Αν πεθάνει η παράκτια αλιεία οι κοινωνίες στα παραθαλάσσια μέρη και ειδικά στα νησιάθα πληγούν ανεπανόρθωτα » αντιτείνει ο κ. Ζαννές.

Πηγή: ΤΟ ΒΗΜΑ